YARGI BAKISI ILE ELEKTRONIK TEBLIGAT

Dünya Gazetesi / 9.1.2018

Vergi Usul Kanununun 93. maddesinde “teblig esaslari”; “ Tahakkuk fisinin disinda, vergilendirme ile ilgili olup, hüküm ifade eden bütün belgeler ve yazilar adresleri bilinen gerçek ve tüzel kisilere posta vasitasiyle ilmühaberli taahhütlü olarak, adresleri bilinmiyenlere ise ilan yolu ile teblig edilir” seklinde hükme baglandiktan sonra tebligin, daire veya komisyonda ancak ilgililerce kabul edilmesi halinde yapilabilecegi de belirtilmistir. Öte yandan Kanuna sonradan 6009 sayili Kanunla eklenen (bir fikrasi da  6637 sayili Kanunla degistirilen) 107/A maddesinde ise; “teblig yapilacak kimselere, aktardigimiz 93. maddede sayilan usullerle bagli kalinmaksizin, teblige elverisli elektronik bir adres vasitasiyla elektronik ortamda teblig yapilabilecegi hükme baglanmistir. Maddede ayrica Maliye Bakanligina, elektronik ortamda yapilacak tebligle ilgili her türlü teknik altyapiyi kurma veya kurulmus olanlari kullanma, teblige elverisli elektronik adres kullanma zorunlulugu getirme ve kendisine elektronik ortamda teblig yapilacaklari ve elektronik teblige iliskin diger usul ve esaslari belirleme yetkisi de verilmistir.

            Maliye Bakanligi bu yetkisine dayanarak gerekli alt yapi çalismalarini tamamlamis, elektronik tebligat yapilabilecek kisileri belirlemis, bu konuda yükümlülükler de ihdas etmistir. Bakanlik bu konudaki açiklamalarini 27 Agustos 2015 tarihli Resmi Gazetede yayimladigi 456 sira no’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebligiyle yapmistir.

            Anilan Genel Teblig ile teblige elverisli elektronik tebligat adreslerinin internet vergi dairesi bünyesinde olusturuldugu, Vergi Usul Kanununa göre tebligi gereken elektronik imzali evrakin, bu sistem kullanilarak muhatabin bu elektronik tebligat adresine teblig edilecegi açiklanmistir. Teblig ile Teblig ile teblige elverisli elektronik adres kullanma zorunlulugu getirilenler ve kendisine elektronik ortamda teblig yapilabilecek olanlar da açiklanmistir.

Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tebligi gereken evrak, elektronik imza ile imzalanarak, vergi dairesi adina Baskanlik tarafindan teblig yapilacak muhatabin elektronik tebligat adresine iletilecektir. Internet vergi dairesi kullanici kodu, parola ve sifresine sahip olan gerçek ve tüzel kisiler sifreleriyle elektronik tebligat adreslerine internet vergi dairesi üzerinden ulasacaklardir. Internet vergi dairesi kullanici kodu, parola ve sifresi olmayan gerçek kisiler ise sisteme her giriste yapilan kimlik dogrulamasi ile elektronik tebligat adreslerine eriseceklerdir.

Bakanlik, söz konusu Teblig ile uygulamanin baslangiç tarihini önce 1.1.2016 olarak belirlemis, daha sonra 467 no’lu Genel Teblig ile bu süreyi 1.4.2016 tarihine kadar uzatmistir. Bu sürelere riayet ederek elektronik tebligat için müracaat etmeyen mükelleflere Vergi Usul Kanunun mükerrer 355. maddesinde yazili yaptirimin uygulanacagi açiklanmistir.

Bu çok kisaca aktardigimiz düzenlemeler aleyhine Türkiye Barolar Birligi iptal davasi açmis, davada özellikle Teblig düzenlemesi ile hak arama özgürlügünün sinirlandigini ve mahkemeye erisim hakkinin engellendigini, internet erisimi olamayan pek çok mükellefin bu yüzden hak kaybina yol açacagini ileri sürerek ve düzenlemelerin önce Anayasa’ya sonra Kanuna aykiriligi iddiasi ile iptal davasi açmistir.  Danistay 4. Dairesi, düzenlemenin Kanuna uygun oldugu gerekçesi ile  davayi reddetmistir. Ret gerekçesinde, Anayasa’ya aykirilik iddiasinin ciddi bulunmadigi belirtilmisse de, bu konuda bir gerekçe yazilmamistir.

Nihayet bu Kararin temyizi neticesinde Danistay Vergi Dava Daireleri Kurulu E. 2017/618 K.2017/521 sayi ve 8.11.2017 günlü Karari elektronik tebligat adresine iliskin Teblig düzenlemelerinin hukuka uygun olduguna, bu yönü ile 4. Dairenin kararinin onanmasina, buna karsilik Teblig’deki ceza uygulamasi ile ilgili düzenlemelerin yasal dayanagi olmamasi sebebiyle iptali gerektiginden bahisle 4. Dairenin kararini bu yönü itibariyle bozmustur.

Dava Daireleri Kurulunun kararinda da Anayasa’ya aykirilik iddiasinin ciddi bulunmadigi görüsü benimsenmisse de yine niçin ciddi bulunmadigi açiklanmamistir. Oysa karardaki muhalefet serhleri incelendiginde ve orada da belirtildigi üzere, davada ciddi derecede Anayasa’ya aykirilik savlarinin bulundugu anlasilmaktadir.

Artik bu iddialar, mahkemelerde ileri sürülecek davalarda tartisilacaktir.  

Isin ilginç tarafi, Kararlarda, “muhatabin elektronik adresinden” söz edilmesine, “bu adrese teblig yapilacagindan”, “bu adrese yapilan tebligin geçerliliginden” söz edilmesine ragmen, tebligatta “kisilerin elektronik adresi”nin bulunup bulunmadigi tartisilmamistir. Elektronik tebligat ile dairede tebligat müesseselerinin fark veya benzerligi de irdelenmemistir.

Bu irdelemeyi de biz gelecek yazimizda yapalim. Zira Anayasa’ya ve Kanuna aykirilik iddialarinin mahkemelerde ileri sürülmeye devam edecegi inancindayiz.