ELEKTRONIK TEBLIGAT GENISLEDI

Dünya Gazetesi 6.6.2017

 Türk Dil Kurumunun Türkçe sözlügüne göre; teblig,  bildirme, duyurma, haber verme, tebellüg ise gönderileni almaktir. Tebligat ise, yine ayni sözlüge göre, bildirimden haberdar etmek, bildirimi göndermektir. 

Vergi Usul Kanununda (VUK.) teblig kavraminin tanimi verilmemekle birlikte Kanunun 93. maddesinde teblig esaslari, “(…) hüküm ifade eden bilumum vesikalar ve yazilar adresleri bilinen gerçek ve tüzel kisilere posta vasitasiyla, (…) ilan yolu ile teblig edilir” seklinde belirtildikten sonra, posta yolu ile teblige iliskin olarak 99. maddede teblig edilecek vesikanin postaya verilmesinden söz edilmis, 102. maddede ise “teblig olunacak evraki muhtevi zarfin posta idaresince muhataba verilecegi” hükme baglanmistir. Bu düzenlemelerden anlasildigi kadar ile geçerli bir teblig isleminden söz edilebilmesi için teblig edilecek evrakin muhatabin adresine teslimi gerekmektedir. Öte yandan VUK 93/2. maddesinde, idarede teblig yapilmasi, muhatabin kabul etmesi kosuluna baglamistir. Bir baska deyisle muhatap kabul etmedikçe, idarede tebligat yapilamaz. 

Gerek Tebligat Kanunu gerek VUK uyarinca hazirlanmis bulunan Tebligat Isletme Usul Ve Esaslarinin 4. maddesinde tebligat islemi, “hukuki islemlerin muhatabina ya da muhatap adina kabule kanunen yetkili sahislara yazili olarak bildirimi” seklinde açiklanmistir.

Görüldügü gibi tebligat kisaca, karsi tarafa iletilmesi istenilen hukuki islem veya belgelerin muhatabina iletilmesidir.

VUK’un 107/A maddesinde; “teblig yapilacak kimselere, aktardigimiz 93. maddede sayilan usullerle bagli kalinmaksizin, teblige elverisli elektronik bir adres vasitasiyla elektronik ortamda teblig yapilabilecegi hükme baglanmistir. Madde ayrica teblig tarihini “muhatabin elektronik adresine” ulasma tarihine göre hukuki sonuca baglamistir. Kanunun md. 107/A geregince, Anayasanin 125. maddesindeki “idari islemlere karsi açilacak davalarda süre yazili bildirim tarihinden baslar” hükmüne ragmen, elektronik imzali teblig evraki, muhatabin elektronik ortamdaki adresine ulastigi tarihi izleyen besinci günün sonunda teblig edilmis sayilacaktir.

            Düzenlemelere göre mali idare kendi idaresi nezdinde olusturdugu posta kutusuna bir metin birakacak, mükellefe de “gel kutundaki metne bak” diye sms gönderecek. Yani burada, karsi tarafa ulastirilan (teblig edilen) bir metin (yazili bildirim) var olmayip, karsi tarafin (mükellefin) ittilaina sunulan (gerektiginde sunuldugu varsayilan) bir metin söz konusu olacak. Teblig ile ittila arasindaki farki her halde izaha gerek yoktur. En önemlisi de burada hizmet saglayici konumundaki tarafsiz bir üçüncü kisi olmayacaktir.

            Elektronik tebligatin pek çok hukuki sorun ve sakincayi barindirdigini, daha önce çesitli yazilarimda yazdim. Bu konuda bildigim kadari ile sadece Barolar Birligi ugras veriyor. Konunun asil sorunlarini yasayacak olan mesleki birlik durumundaki TÜRMOB, ya baskan ve yönetmelikleri derdinde oldugundan ya da düzenlemeleri hukuka uygun gördügünden bu konuda pasif kalmis durumda. Barolar Birliginin açtigi davanin durusmasi 23 Mayis’ta Danistay 4. Dairesi nezdinde yapildi. Karari ögrendigimde duyuracagim.

            Ancak bu arada kamu kesimi, bu elektronik tebligat yolunu çok sevmis olmali ki, kapsamini giderek genisletiyor. 27 Mayis 2017 günlü Resmi Gazete’de yayimlanan 18.5.2017 gün ve 7020 sayili Kanunla yeni alanlarda da idari islemlerin elektronik ortamda yapilmasinin yolu açildi.

7020 sayili Kanunun 15. maddesi ile Kabahatler Kanununun 26. maddesine eklenen bir fikrayla, Kabahatler Kanununa göre uygulanacak idari yaptirim kararlarinin da, Maliye Bakanligi ile idari yaptirim karari verenler arasinda yapilacak protokoller çerçevesinde, karari verenler adina 213 sayili Kanunun 107/A maddesi hükümlerine göre kurulan teknik altyapi kullanilmak suretiyle Maliye Bakanligi tarafindan elektronik ortamda teblig edilebilecegi hükme baglandi.

Söz Konusu Kanunun 20 maddesiyle de Gümrük ve Ticaret Bakanliginin Teskilat ve Görevleri Hakkindaki 640 sayili Kanun Hükmünde Kararnameye bir madde eklenerek, “Bakanligin görev alani kapsamindaki tebliglerin, ilgili kanunlarda belirtilen usullerle bagli kalinmaksizin, Maliye Bakanligi ile yapilacak protokol çerçevesinde Vergi Usul Kanununun 107/A maddesi hükümlerine göre kurulan teknik altyapi kullanilarak elektronik ortamda yapilabilecegi” de hükme baglandi.

Ve nihayet 5510 sayili Kanunun 88. maddesine bir yeni fikra eklenerek; Sosyal Güvenlik Kurumuna da, elektronik ortamda yapilacak tebligle ilgili her türlü teknik altyapiyi kurma veya kurulmus olanlari kullanma, teblige elverisli elektronik adres kullanma zorunlulugu getirme, kendisine elektronik ortamda teblig yapilacaklari ve elektronik teblige iliskin diger usul ve esaslari belirleme veya Maliye Bakanligi ile yapilacak protokol çerçevesinde 213 sayili Kanunun 107/A maddesi hükümlerine göre kurulan teknik altyapi kullanilarak da elektronik ortamda teblig yapma konularinda yetki verildi.

Dikkat edilirse ekonomi alanindaki idari birimler, Vergi Usul Kanununun ve Tebligat Kanununun kisileri koruyan hükümlerini yavas yavas bertaraf ediyor. Yakinda Sermaye Piyasasi Kurulu, EPDK, Tütün ve Alkol Piyasasi Düzenleme Kurumu gibi bagimsiz idari otoriteler de bu yolu benimserse, sasirmayin.