YAPILANDIRMAYA
BAŞVURABİLECEKLER VE BAŞVURU USULÜ
Dr.
A. Bumin Doğrusöz
Dünya
Gazetesi 29.6.2021
7326 sayılı Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına
İlişkin Kanunla, vergi dairelerine hem kesinleşmiş hem de uzlaşma veya yargı
aşamasında olması sebebiyle kesinleşmemiş (ihtilaflı) borcu bulunanlara,
borçlarını çeşitli avantajlarla yapılandırma olanağı sağlanmıştır.
Vergi dairelerine olan
kesinleşmiş borçları için yapılandırmadan yararlanmak isteyen kamu
borçlularının, Gelir İdaresi Başkanlığının internet adresi ya da e-devlet
üzerinden veya bağlı bulundukları vergi dairesine doğrudan veya posta yoluyla
ya da diğer vergi daireleri aracılığıyla ilgili form dilekçeyi doldurmak
suretiyle yapmaları gerekmektedir. Ancak elektronik ortamda madde hükmünden
yararlanmak için başvuruda bulunan borçluların, yararlanmak istedikleri
borçlarıyla ilgili davalarının bulunması hâlinde ilgili vergi dairesine ayrıca
yazılı olarak da başvurmaları gerekmektedir. Bağlı olunanın dışındaki vergi
dairelerine başvuruda bulunulması halinde, ödeme planları borçluların bağlı
oldukları vergi daireleri tarafından tanzim edilecek ve borçlulara müracaat
edecekleri herhangi bir vergi dairesinde imza karşılığında elden tebliğ edilecektir.
Henüz kesinleşmemiş,
ihtilaflı (yargı veya uzlaşma safhasında olan) borçları için yapılandırmadan
yararlanmak isteyen kamu borçlularının ise ikmalen, re’sen veya idarece yapılan
tarhiyatlarla ilgili davalara konu borçları açısından, konuya uygun form
dilekçe ile bağlı bulundukları vergi dairesine (veya farklı ise ihtilaflı
bulundukları vergi dairesine) müracaat etmeleri gerekmektedir. Burada internet
üzerinden müracaat mümkün değildir.
Her iki durumda da
dilekçenin 31 Ağustos akşamına verilmesi gerekmektedir.
Burada sorun, kimlerin
bu başvurularda bulunabileceğidir.
Kesinleşmiş borçlar
için kamu borçlusunun müracaatta bulunması gerektiği açıktır. Bunun dışında 213
ve 6183 sayılı Kanunlar ile diğer kanunlarda yer alan sorumluluk düzenlemeleri
nedeniyle mirasçılar, kefiller, şirket ortakları ve kanuni temsilciler gibi kamu
borçlusu sayılan kişilerin de sorumlu oldukları tutarlar için ilgili vergi
dairesine yazılı başvuru yapmak suretiyle 7326 sayılı Kanun hükümlerinden
yararlanması mümkündür. Ancak bu durumdaki kişilerin Gelir İdaresi
Başkanlığının internet adresi ve e-devlet üzerinden başvuru yapmaları mümkün değildir.
Kesinleşmemiş,
ihtilaflı durumda bulunan borçlar da ise durum farklıdır. Tüzel kişiler ya da
tüzel kişiliği haiz olmayan teşekküller tarafından açılan davalardan vazgeçme
yetkisi bunların kanuni temsilcilerinde bulunduğundan, madde hükmünden
yararlanma başvurularının da kanuni temsilcileri tarafından yapılması
gerekmektedir. Kanuni temsilciler bu başvuruları sırasında dilekçelerine
temsilci sıfatlarını gösteren belgeyi ekleyeceklerdir. Aynı şekilde, iflas
idaresi tarafından açılan ya da ihtilafı devam ettirilen davalardan da iflas
idaresince vazgeçilmesi gerekmektedir. Ancak, iflas idaresi tarafından verilen
yetki belgesine istinaden müracaatta bulunulabilmesi mümkündür. 2004 sayılı
Kanun kapsamında haklarında iflas ertelemesi kararı bulunan şirketler ve
kooperatifler ile anılan Kanun kapsamında konkordato kararı verilmiş ve kayyım
atanmış borçluların başvurularının, haklarında verilmiş mahkeme kararı dikkate
alınarak belirlenecek temsile yetkili kişiler vasıtasıyla yapılması
gerekmektedir.
7326 sayılı Kanunun kesinleşmemiş/ihtilaflı
borçları için öngördüğü yapılandırma olanağından, VUK ve 6183 sayılı Kanunlar
ile diğer kanunlarda yer alan sorumluluk düzenlemeleri uyarınca borçtan sorumlu
tutulan kefil, şirket ortağı, kanuni temsilci gibi kişilerin sorumlu oldukları
tutar üzerinden yararlanmaları, bu kişilerin davadan feragat yetkisinin
olmaması sebebiyle mümkün değildir.
Hem kesinleşmiş hem de
kesinleşmemiş borçlar için, tutuklu veya hükümlü
olanlar dilekçelerini ceza infaz kurumuna vererek, yurt dışında bulunanlar ise
dilekçelerini faks yoluyla göndererek Kanunun sağladığı olanaklardan
yararlanabilirler.
Hem kesinleşmiş hem de kesinleşmemiş borçlar için, Kanundan yararlanmak için müracaat etmiş olanlar başvuru süresi içinde (31 Ağustos akşamına kadar) bu taleplerinden vazgeçebilirler veya ödeme seçeneklerini değiştirebilirler. Ancak ihtilaflı borçları için müracaat edenler dilekçeleri ile davalarından da feragat ettiklerinden ve dilekçelerinin veriliş tarihi mahkemeye müracaat tarihi kabul edildiğinden, yapılandırmadan vaz geçmeleri halinde davaları yeniden canlanmayacak ve davalarından feragat etmiş durumda kalacaklardır.