KAMU ALACAKLARININ TAHSIL KANUNUNUN SÜRELERI VE TORBA TASARI

Dünya Gazetesi / 17.10.2017

27 Eylül’de Meclise sunulmus ve halen Plan ve Bütçe Komisyonunda görüsülmekte olan Torba Kanun Tasarisinin 6183 sayili Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanun’da yapmasi öngörülen degisiklikleri de bu yazimizda irdelemeye çalisacagiz.

Yapilmasi öngörülen degisikliklerin en önemli olanlari sürelerle ilgili degisikliklerdir.

Ihtiyati hacze iliskin dava açma süresi 7 günden 15 güne çikartilmaktadir. Buna bagli olarak (6183 sayili Kanunun 20. maddesinin 15. maddesine atfi dolayisiyla) ihtiyati tahakkuka karsi – tahakkuk sebep ve miktarina karsi - dava açma süresi de 15 güne çikmaktadir. Ancak burada ihtiyati tahakkuka karsi dava açilabilmesinin bu kararin icra edilmis olmasi kosulunu da unutmamak gerekir.

Ödeme emirlerine karsi açilacak davalarda da süre 7 günden 15 güne çikartilmaktadir. Buna bagli olarak da kendilerine ödeme emri gönderilenlerin ödeme veya -dava açmadiklari takdirde- mal beyaninda bulunma süresi de 15 güne uzamaktadir. Dava açanlarin ise davanin reddi halinde mal beyaninda bulunma süresi de red kararinin tebliginden itibaren 15 güne çikmaktadir.

Kamu alacaklarinin teminatla güvencelendirilmis oldugu hallerde kamu alacagi vadesinde ödenmedigi takdirde, “borcun ödenmesi yoksa teminatin paraya çevrilecegine iliskin ihtar yazisini” müteakip borçluya taninacak ödeme süresi de 15 gün olarak belirlenmektedir.

Yine ayni sekilde borcunu vadesinde ödemeyenlere ait mallari ellerinde bulunduran üçüncü sahislarin bu mallari idareye bildirme süresi de 7 günden 15 güne çikmaktadir.

Bütün bunlar olumludur. Hele ülkemizde artik 9 veya 10’ar günlük bayram tatillerinin iyice siklastigi da dikkate alinirsa, 7 günlük sürelerin yetersizligi daha iyi anlasilacaktir. Örnegin 2018 yilinda da kurban bayraminin dokuz gün olacagi simdiden kesindir. Çünkü arefe günü, 20 Agustos pazartesidir ve sonraki dört gün bayramdir. Bu gibi tatiller, davaya hazirlanma süresini yetersizlestirerek kisilerin yargiya basvuru haklarini olumsuz etkilemektedir.

Öte yandan sürelerin standartlastirilmasi, çesitli yazilarimizda da belirttigimiz gibi hak kayiplarinin önlenmesi açisindan önemlidir.

Ancak Torba Kanun Tasarisi standartlastirma konusunda tam basarili sayilamaz. Keske Kanun bu yönden taranarak standartlastirilma saglansaydi. Örnegin borçlu elinde haczedilen mallara karsi üçüncü sahsin istihkak iddiasinin düzenlendigi 66. maddedeki süreler veya üçüncü sahsa borçlunun hak ve alacaklarinin tespiti ve haczi amaciyla gönderilen ihbarnamelere karsi basvuru yollarini düzenleyen 79. maddedeki süreler de uzun bayram tatillerinden olumsuz etkilenen sürelerdir. Ancak buralardaki ve diger süreler, maalesef uzatilmamistir.

Bu nedenle ögrenciler, muhasebeciler, müsavirler ve avukatlar, yine bir sürü süreyi bilmek, izlemek ve hafizlarinin bir bölümünü bu hususa ayirmak zorundadir. Serbest meslek erbabi bosuna “beyin amortismani” diye tutturmuyor.

Vergi mevzuatimizin bu karmasikligi karsisinda, bence serbest meslek erbabina beyin amortismanini hizlandirilmis amortisman olarak tanimak gerekmektedir.

Bu arada anlamsiz ve uygulanma olanagi hukuken ve fiilen olmayan hükümler de keske bu Tasari ile kaldirilsa idi. Örnegin,  ödeme emirleri aleyhine açilan davalarin mahkemelerce 7 gün içinde sonuçlandirilacagini hükme baglayan 58/3. madde gibi.