HOME-OFIS GIDERLERI

Dünya Gazetesi 17.1.2017

Son yillarda ciddi oranda artis gösteren home ofis çalisma yöntemi, birçok kisiyi memnun eden bir çalisma ortamidir. Basinizda sizi her an denetleyen, sorgulayan birilerinin olmamasi, sabah erkenden kalkip hazirlanma derdinin bulunmamasi, yol giderlerinin ve yolda harcanan zamanin yok olmasi, özellikle bayanlar için kuaför, makyaj gibi giderlerin azalmasi, dilediginiz saatte ise baslayip, istediginiz sürelerle çalismanin mümkün olmasi, home ofisin cazipligini artirmaktadir. Öte yandan Home-Ofis sahsi tesebbüsler açisindan elektrik, su, kira gibi maliyetleri de azaltan bir uygulamadir.

Ancak Home-Ofis çalismanin kisileri sosyallesmekten uzaklastirdigi, ise geç baslayip, geç saatte bitirme aliskanligina yol açtigi, isyeri ortamina nazaran ise odaklanmayi güçlestirdigi, kisiyi avare edecek unsurlarin çok oldugu, bunun da uyku saatleri ve düzenli yasam aliskanliklarini bozdugu, giderek hayati olumsuz etkiledigi de bir gerçektir. Bu da özel hayati negatif etkileyen bir durumdur. En azindan evde ilgi bekleyenler bu durumdan sikâyetçi olmakta, hatta gelecek misafirler bile programlarini bu duruma göre ayarlamak durumunda kalmaktadirlar. Evlerin home-ofise dönüsmesi ve buralardan yürütülen serbest meslek faaliyetlerinde, kullanilan yere ait elektrik, su, dogalgaz gibi harcamalarin ne kadarinin gider yazilabilecegi, katma deger vergisi (KDV) tutarlarinin nasil indirim konusu yapilacagi zaman zaman duraksamalara yol açmaktadir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun serbest meslek faaliyetlerinde kazançtan indirilebilecek giderleri düzenleyen 68. maddesinin 1. fikrasinin (1) numarali bendinde genel giderlerin kazançtan indirilebilecegi kabul edilmistir. Ancak serbest meslek kazancinin tespitinde bir giderin indirilebilmesi için kazancin elde edilmesi ve idamesi ile açik ve dogrudan bir baginin bulunmasi, yapilan isin mahiyetine uygun olmasi ve is hacmi ile uyumlu olmasi gerekmektedir.

Buna göre, serbest meslek faaliyeti için Home-Ofis olarak kullanilan konuta ait dogalgaz, elektrik ve su faturalari gibi genel gider mahiyetindeki ödemelerin yarisinin, serbest meslek kazancinin tespitinde gider olarak indirilmesi mümkündür. Burada aboneliklerin kiraci serbest meslek erbabi üzerine olup olmadigi da önemlidir.

Home-Ofis olarak kullanilan yerin kira olmasi ve aboneliklerin kiraya vermis olan adina olmasi halinde ise, aboneligin kiralanan yere ait olmasi ve ödemenin kiraci serbest meslek erbabi tarafindan yapilmis olmasi gerekmektedir. Bunun ispat yükü de kiraci serbest meslek erbabina aittir. Burada kiracinin kendi banka hesabi üzerinden verdigi otomatik ödeme talimati, münferit ödemelerde banka dekontuna yazilacak açiklama, kira sözlesmesinde bu giderlerin kiraciya ait olacagina dair kayit, birer kanit araci olabilir. Söz konusu faturalarda bulunacak katma deger vergisinin ise, fatura bedelinin gider yazilan kisma tekabül eden tutari indirim konusu yapilabilir. Kalan kismin, bir baska deyisle gider yazilamayan kisma tekabül eden KDV’nin indirim konusu yapilmasi söz konusu degildir. Home-ofise’de kullanilan bilgisayar, telefon, internet baglantisi, yazici, tarayici, fotokopi ve faks makinasi gibi demirbaslarin sarf masrafl arinin ve kendilerine ait amortismanlarin da tabii ki gider olarak dikkate alinmasi mümkündür. Ikâmetgâhlarinin bir kismini is yeri olarak kullanan, yani home-ofislerde çalisan serbest meslek erbabinin, ödedigi kiranin tamamini da gider olarak dikkate almasi mümkündür. Buna karsilik Home- Ofice olarak kullanilan tasinmazin serbest meslek erbabinin kendi mülkü olmasi halinde, kira yerine tasinmazin amortismanin ancak yarisi gider olarak dikkate alinabilir. Kira da tamaminin, amortismanda ise yarisinin gider olarak dikkate alinmasi, kira bedeli üzerinden yapilacak stopaj açisindan önem tasimaktadir. Çünkü konut olarak kiralanan bir yerin ayni zamanda isyeri olarak kullanilmasi halinde, kira bedelinin tamami üzerinden stopaj yapilmasi gerekmektedir. Böyle bir durumda ise yillik beyan açisindan, kiraya vermis bulunanin söz konusu kira gelirini isyeri kira geliri olarak kabul etmesi, beyannameye girip girmeyecegini buna göre belirlemesi ve kira gelirinden mesken kira gelirlerine iliskin istisnayi düsmemesi gerekmektedir.