KDV istirabi (2)

DÜNYA GAZETESI / 8.12.2016

Geçen yazimizda, dönemsel olarak hizmet veren muhasebeci, mali müsavir, avukat gibi serbest meslek erbabinin, ilgili aylik dönemde ücretini elde etmedigi, dolayisiyla makbuz düzenlemesi gereginin ortaya çikmadigi hallerde yine de KDV’nin dogdugunu, bunun GVK ve KDVK düzenlemelerinin farkliligindan dogdugunu sebepleri ile yazmistik. Bu çeliskinin bir sonucu olarak, saglikli belge düzeni olusmamasinin yani sira serbest meslek erbabi, elde etmedigi ücretinden vergi ödemezken, cebinden KDV ödemek zorunda kalmaktadir. Bu sonucun ise geçimini emegi ile saglayanlari epey zorladigi açiktir.

Dolayisiyla bir kisim meslek mensubu ücret ve KDV’sini tahsil etmedigi halde sirf idari uygulamadan çekindigi için her ay sadece KDV içeren makbuz kesmekte, tahsilati yaptiginda ise ücreti için makbuz kesmektedir. Bu uygulama yasal dayanagi olmamasina ragmen katilmadigimiz bir özelgeye dayali olarak sürdürülmeye çalisilmaktadir. Bu uygulama, Denizli Vergi Dairesi Baskanligi’nin 20/07/2011 tarih ve B.07.1.GIB.4.20.15.01- 30-MUK-2010-54-203 sayili Özelgesi ile ortaya çikmistir. Özelgenin sonuç bölümü asagidaki gibidir:

• “ Katma deger vergisi bakimindan vergiyi doguran olay malin teslimi veya hizmetin ifasina bagli oldugundan, serbest meslek faaliyetine iliskin kazancin tahsil edilmedigi durumlarda düzenlenecek serbest meslek makbuzunda, sadece KDV tutarina yer verilerek "....TL mal teslimine/ hizmet yapilmasina iliskin olup bedeli tahsil edilmemistir" seklinde notun yazilmasi,

• Serbest meslek kazancinda tahsil esasi geçerli oldugundan (kazancin kisim kisim tahsil edildigi durumlar dahil) serbest meslek makbuzunun tahsil edilen tutar kadar düzenlenmesi ve makbuz üzerinde "KDV için ... gün ve ... sayili serbest meslek makbuzu düzenlenmistir" seklinde notun yazilmasi, gerekmektedir.”

Görüldügü gibi özelgede, “serbest meslek ücreti tahsil edilmemesine ragmen sadece KDV için ve tahsil edilmisçesine makbuz düzenlenilmesi” gereginden söz edilmektedir. Oysa serbest meslek makbuzunu düzenleyen Vergi Usul Kanunu’nun 237. maddesi makbuzun tahsilat için düzenlenecegini hükme baglamistir. Maddenin zit anlami, tahsilat yoksa makbuzun da olmayacagini ifade etmektedir.

Tahsilat yapilmadigi halde varmisçasina bir tarafin makbuz düzenlemesi, diger tarafin da bu makbuzda yazili KDV’yi indirim konusu yapmasi, bence özel usulsüzlük cezasini gerektirecegi gibi, tarafl ar arasi islemin sonucunu yaniltici sekilde göstermesi itibariyle yaniltici belge tanzim ve kullanilma fillerini de olusturur.

Ileride serbest meslek erbabinin ücretini alamamasi halinde müsterisi aleyhine icra takibi yoluna gitmesi halinde ise bu uygulama, KDV tutarinin müsteriden talep edilememesi sonucunu doguracaktir. Zira serbest meslek erbabi KDV’yi tahsil ettigini makbuzu ile ikrar etmis vaziyettedir. Idari anlayis bu durumda serbest meslek erbabi için KDV tutarina cebinden katlanmasi sonucunu dogurmaktadir. Öte yandan serbest meslek erbabinin, belli aylarda tahsil edemedigi ücretini ayni takvim yilinda tahsil edememesi halinde bu uygulama sonucunda, KDV beyannamelerinde beyan ettigi teslim ve hizmetler karsiligi elde ettigi kümülatif tutar ile gelir vergisi beyannamesindeki brüt geliri birbirini tutmayacaktir. Bu da onun hakkinda bir incelemeye sevk gerekçesidir.

Görüldügü gibi idari anlayis, yasalar karsisinda sakincali ve uygulama açisindan sorunludur. Ancak bu konuda idareyi elestirmek pek fazla mümkün de degildir. Çünkü sorun, idare tarafindan çözülebilecek nitelikte olmayip, ancak yasa düzeyinde çözülebilecek bir sorundur. Idare sadece mevcut yasalara göre isin içinden çikmaya çalismaktadir. Bence, ilk çikacak torba kanun ile KDVK md. 4’e, “Hizmetin serbest meslek erbabi tarafindan dönemsel olarak sunuldugu hallerde vergi, ilgili dönem ücretinin elde etme tarihinde dogar” seklinde bir fikra eklenmesi, yirmi yillik sorunu çözecektir. Bu sorunu tekrar gündeme getirmemin nedeni, yatirim ortaminin gelistirilmesi ve yatirimcinin önündeki vergi mevzuatindan kaynaklanan engellerin kaldirilmasi yolunda önemli adimlarin atilmasini saglayan Maliye Bakani’mizin bu soruna da duyarsiz kalamayacagina olan inancimdir. Hem yatirimcilarin hem Maliye’nin sag kolu, bence mali müsavirler ve muhasebecilerdir. Arada onlarin sorunlarina da egilmek gerekir diye düsünüyorum.