MAKINE
– TEÇHIZAT TESVIKI
Dünya
Gazetesi / 8.2.2018
2 Subat günü Meclise sunulan
bir Torba Kanun Tasarisi ile makine-teçhizat yatirimlarina yönelik olarak yeni
bir tesvik türünün ihdasi öngörüldü. Bu yeni tesvik makine-teçhizat
yatirimlarini yatirimci açisindan, hem fazla amortisman ayirttirmak hem de
KDV’siz olarak edinme olanagi saglamak suretiyle tesvik ediyor. Bu tesvik
düzenlemesine göre;
> Sanayi Sicili Kanununa
göre sanayi sicili belgesine sahip mükelleflerce münhasiran imalat faaliyetinde,
> Teknoloji Gelistirme
Bölgeleri Kanunu, Arastirma, Gelistirme ve Tasarim Faaliyetlerinin
Desteklenmesi Hakkinda Kanun ile Arastirma Altyapilarinin Desteklenmesine Dair
Kanun Kapsaminda faaliyette bulunan mükelleflerce münhasiran AR-GE, yenilik ve tasarim faaliyetlerinde,
kullanilmak üzere 2019 yili
sonuna kadar iktisap edilen yeni
makine-teçhizatlarin amortismani, faydali ömür süresinin yarisi dikkate
alinarak hesaplanacaktir.
Ayrica ve yine 2019 yili sonuna kadar yatirim tesvik belgesi
kapsaminda iktisap edilen makine ve teçhizatin amortismani da faydali
ömürlerinin yarisi dikkate alinarak hesaplanacaktir. Tesvikten bu kapsamda
yararlanacak olanlar için Tasarida yeni olma kosulu öngörülmemistir.
Bir makinenin Maliye Bakanliginca tespit edilen faydali
ömrü 10 yil ve dolayisiyla amortisman orani % 10 ise, bu yeni düzenlemeden
yararlanilacak sekilde edinilmesi halinde faydali ömrü 5 yil ve amortisman
orani % 20 olarak dikkate alinacaktir. Tesvik kapsaminda belirlenecek
amortisman süre ve orani, izleyen yillarda degistirilemeyecektir.
Ancak bu tesvikten, imalat faaliyetinde kullanilmak üzere
iktisap edilecek her makine-teçhizat için yararlanmak mümkün olmayacak, bu
tesvik unsuru kapsaminda edinilebilinecek makine-teçhizat listesi Bakanlar
Kurulu tarafindan belirlenecektir.
Bu tesvik kapsamindaki alimlarla ilgili KDV istisnasi
ise, amortisman tesvikinden yararlananlardan yatirim tesvik belgesi kapsaminda
yararlananlarin disindakilere taninmistir. Ilk bakista bir haksizlik varmis
gibi görünmekteyse de, yatirim tesvik belgesi sahibi mükelleflere belge
kapsaminda makine-teçhizat teslimleri zaten KDV’den istisna oldugu için (KDV
Kanunu md. 13/d), düzenleme dogrudur. Dolayisiyla makine-teçhizat aliminda
amortismanla ilgili avantajdan tesvik unsuru olarak yararlananlarin hepsi,
makine-teçhizat alimlarinda KDV ödemeyeceklerdir.
KDV istisnasi kapsaminda alinan makine-teçhizatin, teslim
tarihini izleyen takvim yili basindan itibaren üç yil içinde amaç (imalat,
AR-GE, yenilik ve tasarim faaliyetleri) disinda kullanilmasi halinde veya bu
süre içerisinde elden çikartilmasi durumunda, zamaninda alinmayan vergiler
cezali olarak makine-teçhizat alicisindan (tesvikten yararlanandan) tahsil
olunacaktir.
Bu düzenlemelerle, makine-teçhizat alicisi tesvik
edilirken, makine - teçhizat üreticisi cezalandirilir gibi finansman yüküne
muhatap birakilmaktadir. Çünkü üretici, tüm girdilerini % 18 KDV ile alacak, bu
girdiler ile ürettigi makine-teçhizati KDV’siz olarak satacaktir. Düzenleme
yasalastigindan makine-teçhizat üreticileri en azindan stoklari ile ilgili
olarak bu sorunla karsilasacaklardir.
Makine-teçhizat üreticileri, yüklendikleri vergileri
yilsonuna kadar indirmeye çalisacaklar, indiremedikleri vergiler için izleyen
yil YMM Raporu da temin ederek vergi dairelerine müracaat edeceklerdir. Idare,
iade tutarinin hesabina onu ekle, bunu çikart, sunu ayikla, bunu kanitla
diyerek aylar sonra iade yapacaktir. Bu atada geçen süredeki finansman yükü,
makine-teçhizat üreticisinin üzerinde olacaktir. Üretici, mali açidan güçlü
degilse bu yükü ya fiyatla oynayarak ya da yükü maliyetlerini etkileyecek
sekilde borçlanacaktir. Sonuç makine-teçhizatin zamlanmasidir.
Bu nedenle bu gibi tesvikleri getirirken, tüm taraflarla
konusarak ortak akli bulup çok dikkatle davranmak gerekmektedir. Umarim
davranilmistir.