ÖZELGELERLE UYUMLU MÜKELLEF INDIRIMI

Dr. A. Bumin DOGRUSÖZ

bumin.dogrusoz@dünya.com

6824 sayili Bazi Alacaklarin Yeniden Yapilandirilmasi ile Bazi Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasina Dair Kanunun 4. maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun yeniden canlandirilan mülga mükerrer 121. maddesinde yer alan vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi uygulamasina iliskin usul ve esaslara iliskin Maliye Bakanligi görüsü, 301 sayili Gelir Vergisi Genel Tebligi ile açiklanmistir.

Uyumlu mükelleflerin hesaplanan gelir ve kurumlar vergilerinden % 5 oraninda yapilacak indirim uygulamasindan, asagida deginecegimiz kosullari da tasimalari kaydiyla;

- Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile

- Finans ve bankacilik sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans sirketleri, emeklilik sirketleri ve emeklilik yatirim fonlari hariç olmak üzere kurumlar vergisi mükellefleri

yararlanabileceklerdir.

Bu mükelleflerin indirim uygulamasindan yararlanabilmesi için

1) Indirimin hesaplanacagi beyannamenin ait oldugu yil ile bu yildan önceki son iki yila ait vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmis ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmis olmasi

Burada söz konusu beyannameler, sadece gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri olmayip, mükellef tarafindan verilmesi gereken diger beyannameleri (örnegin KDV beyannamesi veya muhtasar beyanname) de kapsamaktadir. Dolayisiyla bu beyannamelerden dogan vergilerin de süresinde ödenmis olmasi gerekmektedir.

Burada beyannamelerin süresinde verilmis olmasi önemlidir. Bu beyannamelerle ilgili olarak sonradan düzeltme veya pismanlik beyaninda bulunulmasinin bir önemi yoktur. Tabii ki, bu ek beyannamelerden dogan vergilerin de süresinde ödenmis olmasi gerekmektedir.

2) Indirimin hesaplanacagi beyannamenin ait oldugu yil ile bu yildan önceki son iki yil içerisinde haklarinda beyana tabi vergi türleri itibariyla ikmalen, re’sen veya idarece yapilmis bir tarhiyat bulunmamasi

Bu kosulun da sadece gelir ve kurumlar vergisi ile sinirli olarak anlasilmamasi gerekmektedir.

3) Vergi indiriminin hesaplanacagi beyannamenin verildigi tarih itibariyla vergi asli (vergi cezalari dâhil) 1.000 Türk lirasinin üzerinde vadesi geçmis borcunun bulunmamasi

Beyan üzerinden alinmayan vergilerin borçlari (örnegin motorlu tasitlar vergisi borcu gibi) ile vergi dairelerine ödenmeyen vergi borçlari (emlâk ve belediye vergileri yahut gümrük vergisi borçlari gibi) burada 1.000 liranin hesabinda dikkate alinmayacaktir

4) Vergi indiriminin hesaplanacagi beyannamenin ait oldugu yil ile önceki dört takvim yilinda Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayilan fiillerin islenmemis olmasi

Söz konusu mükelleflerin hesaplanan gelir ve kurumlar vergisi üzerinden hesaplayacaklari indirim tutari için Kanunda, 1.000.000,- TL üst sinir çizilmistir.

Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121. maddesinin anlamlandirilmasi bakimindan idari anlayisi ifade eden özelgeler de önem tasimaktadir. Maddenin yeni olmasi dolayisiyla maddeye iliskin fazla sayida özelge bulunmamakla birlikte mevcut özelgeleri asagida özet olarak aktariyorum.

28/12/2015 tarihinde 2013 yili için sinirli incelemeye alinan, incelemenin 02/06/2016 tarihinde tamamlanmasindan sonra tarhiyat öncesi uzlasmaya müracaat eden, ancak söz konusu dönemde 6736 sayili Bazi Alacaklarin Yeniden Yapilandirilmasina Iliskin Kanunun yürürlüge girmis olmasi ve daha avantajli olmasindan uzlasmayarak 6736 sayili Kanundan faydalanarak borcunu tek seferde ödeyen bir sirkete, “hakkinizda 2013 hesap dönemine iliskin olarak 2016 yilinda düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden tarh edilen vergilerin ve kesilen cezalarin, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121 inci maddesi kapsaminda kesinlesmis yargi kararlariyla veya 213 sayili Vergi Usul Kanununun uzlasma ya da düzeltme hükümlerine göre tamamen ortadan kaldirilmaksizin, 6736 sayili Kanundan faydalanilarak ödenmis olmasi nedeniyle, ilgili dönemlerde vergiye uyumlu mükelleflere saglanan %5'lik vergi indiriminden yararlanmaniz mümkün bulunmamaktadir.” yaniti verilmistir. (Istanbul Vergi Dairesi Baskanligi 21.11.2018 tarih ve 62030549-120[Mük.121-2018/504]-E.1043218 sayili Özelgesi)

Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121 inci maddesi ve 301 Seri No'lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliginde belirtilen açiklamalarla aranan kosullari yerine getirdigi inancinda olan bir sirketin 2017 yilina iliskin vermek istedigi kurumlar vergisi beyannamesinde indirimden yararlanmasina sistemin izin vermemesi üzerine yaptigi basvuruya “ortagi olmaniz dolayisiyla vergisel yükümlülükleri ve borçlari bakimindan müteselsil sorumlulugunuz bulunan adi ortakligin beyanname üzerine tahakkuk eden vergi borçlarinin zamaninda ödenmemis olmasi nedeniyle sirketinizin Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121 inci maddesinde yer alan vergiye uyumlu mükelleflere saglanan vergi indiriminden yararlanmasi mümkün bulunmamaktadir” yaniti veriilmistir. (Istanbul Vergi Dairesi Baskanliginin 2.1.2019 gün ve 62030549-120[Mük.121-2018/592]-178 sayili Özelgesi)

2013 yili indirimli orana tabi KDV iadesi kapsaminda iade aldigi tutarin bir kismini fazla ve yersiz olarak iade aldigi iddiasiyla tarh olunan cezali vergi ve gecikme faizini yapilan uzlasma sonucunda revize edilen tutar üzerinden ödeyen bir sirketin, 193 sayili Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121'inci maddesi kapsaminda %5 vergi indiriminden yararlanip yararlanamayacagina iliskin sorusu üzerine “bagli oldugunuz Vergi Dairesi Müdürlügünün 2013 yili indirimli orana tabi KDV iadesi tutarlarini fazla ve yersiz olarak iade aldiginiz yönündeki tespiti üzerine, anilan Müdürlük tarafindan sirketiniz adina yapilan tarhiyatlarin, 193 sayili Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121 inci maddesinde belirtilen indirimin hesaplanacagi beyannamenin ait oldugu yil ile bu yildan önceki son iki yil (2015-2016-2017) içerisinde (10.05.2017 tarihinde) yapilmis olmasi ve kesinlesmis yargi kararlariyla veya Vergi Usul Kanununun uzlasma ya da düzeltme hükümlerine göre tamamen ortadan kaldirilmayip, uzlasmaya gidilmek suretiyle ödenmis olmasi nedeniyle, anilan Kanun maddesinde belirtilen % 5 kurumlar vergisi indiriminden yararlanmaniz mümkün bulunmamaktadir.” yaniti verilmistir. (Izmir Vergi Dairesi Baskanliginin 10.5.2018 gün ve 84098128-125[32-2018/4]-E.204105 sayili Özelgesi)

            16/05/2016 tarihinde nevi degisikligi yaparak limitet sirketten anonim sirkete dönüsen sirketin 2016 dönemi kurumlar vergisi beyannamesini zamaninda beyan ettigini ve 2017 dönemi kurumlar vergisi beyannamesini de kanuni süresinde beyan edecegini belirterek 2017 dönemi kurumlar vergisi beyannamesinde % 5 vergi indiriminden yararlanip yararlanamayacagini konusundaki sorusu, “Kurumlar Vergisi Kanununun 19 ve 20. maddeleri kapsaminda devir isleminin gerçeklestirilmesi sartiyla, limited sirkete ait kist dönem beyannamesi de dahil olmak üzere 2015, 2016 ve 2017 yillarina iliskin tüm vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmis ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmis olmasi, ayrica 193 sayili Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 121 inci maddesinde yer alan diger sartlarin da tasinmasi halinde 2017 hesap dönemi için vereceginiz kurumlar vergisi beyannamesinde %5 vergi indirimi uygulamasindan yararlanmaniz mümkün bulunmaktadir” seklinde yanitlanmistir. (Ankara Vergi Dairesi Baskanliginin 9.5.2018 gün ve 38418978-125[19-18/27]-E.191200 sayili Özelgesi)