SIGARA YASAGINA ANAYASAL DENETIM

24.06.2010 Dr. Bumin DOGRUSÖZ - 4430 görüntülenme YAZDIR

SIGARA YASAGINA ANAYASAL DENETIM
24 Haziran 2010, A.Bumin DOGRUSÖZ

Önce bastan söyleyeyim. Ben sigara yasagi konusunda tarafsiz degilim, tarafim. Çünkü sigara içiyorum. Bunu da ögünerek söylemiyor veya yazmiyorum.  Çünkü zararlarini, vücutta yol açtigi hasarlari, hepsini biliyorum. Ama içiyorum.  Her halde bir gün birakacagim, umarim o beni birakmadan ben onu birakirim. Ancak simdilik bu konuda okurlara vaadde bulunmaya gerek yok.

Ancak mevcut haliyle sigara yasagi, hem sigara içenlere hem de sigara içilme isteginin yogunlastigi kafe, bar, restoran gibi yerleri isletenlere hem büyük eziyet, hem zarar. Devletin kaprisi gibi. Hele bazi yerlerde öyle yasaklar var ki, akil alir gibi degil. Örnegin stadyumda açik havada sigara içme yasagi gibi.  Aklimin almadigi bir yer de araba vapurlarinin her tarafi açik güverteleri. Güvertede içemiyorsunuz ama, arabanizda oturup içebiliyor ve cami açip dumani disari üfleyebiliyorsunuz.

Bize örnek gösterilen pek çok Avrupa ülkesini de dolastim. Ve yine pek çogunda, sigara içenlere özel yerler yapilmis.  Viyana Havaalanida sigara içilebilen kafeterya buldugumuzda, turdakilerle birlikte nasil sasirdigimizi ve nasil sevindigimizi hala hatirliyorum.

Tabii ki toplumda sigara içmeyenlerin haklari, sagliklari korunacak, ancak içmeyenlerin haklari için içenlerin haklari feda edilebilir mi? Neticede içmemek de içmek de bireysel bir özgürlüktür. Eger Devlet(ler) ülkesinde yasayanlarin sagligini, bazi kisilerin özgürlük ve tercihlerini hiçe sayacak derecede düsünüyorlarsa, o zaman sigara yasaklanir. Nasil afyon, esrar yasaksa sigara da yasaklanir.

Buna karsilik bir yandan yasaklarla içenlere eziyet edilirken, sigara fabrikalarinin özellestirilmesinden, sigara üzerinden alinan vergilerden önemli gelir hesaplari yapmak da bir çeliski degil midir?

Nitekim Almanya’da Federal Mahkeme, sigara içenlerin haklarini da gözetmeksizin getirilen sigara yasagi düzenlemelerini Anayasa’ya aykiri bularak iptal etmistir.

Hep düsünmüsümdür, bizde niye böyle bir dava açilmaz, kimse hukuki yollara gitmez, haklarini savunmaz diye.

Nihayet Izmir Kahveciler Odasi bir dava açti ve Danistay 10. Dairesi yasak düzenlemesini hemen Anayasa Mahkemesi denetimine gönderdi. Ancak yasak lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eglence hizmeti verilen isletmeler için söz konusu olmakla birlikte Danistay davacinin sifatini dikkate alarak sadece “kahvehaneler” ibaresinin iptali için Yüksek Mahkemeye basvurdu. Hiç süphesiz diger türdeki isletmeler ve birlikleri de, kahvehaneler odasinin izinden gidebilir.  Simdi gözler Anayasa Mahkemesinde.

Bu konudaki haber ise geçtigimiz pazartesi günkü Hürriyet gazetesinde söyle yayinlandi. Aynen aktariyorum.

“Izmir Kahveciler Odasi, kahvehanelerde sigara içilmemesini öngören 4207 sayili Tütün Ürünlerinin Zararlarinin Önlenmesi ve Kontrol Hakkinda Kanun hükümlerinin uygulanmasina iliskin Basbakanlik Genelgesinin 1’inci maddesinin iptali ve yürütülmesinin durdurulmasi istemiyle Danistay’da dava açmisti. Kahveciler Odasi, davaya yasal dayanak olarak, kanundaki ‘özel girisim özgürlügü ve mülkiyet hakkini ihlal ettigi, esitlik, ölçülülük ve gereklilik ilkesine aykiri oldugu’ maddesini göstermisti.

Danistay 10’uncu Dairesi, ‘Özel hukuk kisilerine ait olan lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eglence hizmeti verilen isletmelerde’ seklindeki, tütün ürünleri tüketiminde mutlak yasak getiren kuralda yer alan ‘kahvehane’ ibaresini, Anayasa’ya aykiri buldu. Daire, söz konusu bentteki ‘kahvehane’ ibaresinin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne basvurulmasina oy birligiyle karar verdi. Kararda, “Yasak ve sinirlandirmalarin, ticari isletmelerin varliklarini sürdürebilmelerini ölçüsüz bir sekilde zorlastirmamasi, isleticilerin çalisma özgürlüklerini kullanmalarini agir bir takim sartlara baglamamasi gerekir” denildi.”

Hep vergi yazacak degiliz ya, bir kere de sigara tiryakilerini sevindirelim istedik. 
Referans Gazetesi 24/6/2010