HOME-OFIS’DE GIDER SORUNU

Dr. A. Bumin DOGRUSÖZ

Dünya Gazetesi 5.6.2018

Son yillarda ciddi oranda artis gösteren home ofis çalisma yöntemi, birçok kisiyi memnun eden bir çalisma ortamidir. Basinizda sizi her an denetleyen, sorgulayan birilerinin olmamasi, sabah erkenden kalkip hazirlanma derdinin bulunmamasi, yol giderlerinin ve yolda harcanan zamanin yok olmasi, özellikle bayanlar için kuaför, makyaj gibi giderlerin azalmasi, dilediginiz saatte ise baslayip, istediginiz sürelerle çalismanin mümkün olmasi, home ofisin cazipligini artirmaktadir. Öte yandan home-ofis sahsi tesebbüsler açisindan elektrik, su, kira gibi maliyetleri de azaltan bir uygulamadir.

Ancak home-ofis çalismanin kisileri  sosyallesmekten uzaklastirdigi, ise geç baslayip, geç saatte bitirme aliskanligina yol açtigi, isyeri ortamina nazaran ise odaklanmayi güçlestirdigi, kisiyi avare edecek unsurlarin çok oldugu, bunun da uyku saatleri ve düzenli yasam aliskanliklarini bozdugu, giderek hayati olumsuz etkiledigi de bir gerçektir. Bu da özel hayati negatif etkileyen bir durumdur. En azindan evde ilgi bekleyenler bu durumdan sikâyetçi olmakta, hatta gelecek misafirler bile programlarini bu duruma göre ayarlamak durumunda kalmaktadirlar.

Evlerin home-ofise dönüsmesi ve buralardan yürütülen serbest meslek faaliyetlerinde, kullanilan yere ait elektrik, su, dogalgaz gibi harcamalarin ne kadarinin gider yazilabilecegi, katma deger vergisi (KDV) tutarlarinin nasil indirim konusu yapilacagi zaman zaman duraksamalara yol açtigindan söz ederek konuyu serbest meslek kazançlari açisindan daha önce bir yazima konu etmistim.

Bu defa tekrar ayni konuya deginmemin nedeni, ticari faaliyetini home-ofis’inden yürüten bir mükellefe verilen bir özelge. Bu özelgede mükellef, “bilgisayar mühendisi olarak bilgisayar yazilimi hazirlama, yazilimlarin satisi, veri tabani yöneticiligi ve danismanligi faaliyetlerinizden dolayi birinci sinif tüccar olarak fatura düzenlediginizi ve bilanço esasina göre defter tuttugunuzu, söz konusu ticari faaliyetinizi ikametgah olarak kullandiginiz konutunuzda icra ettiginizi belirterek; konutunuzun iktisabi için kullandiginiz banka kredisi nedeniyle ödediginiz faizlerin ticari kazancinizin tespitinde gider olarak dikkate alinip alinamayacagi ile söz konusu konuta iliskin olarak yapilan boya, badana, alçipan, cam balkon, islak zemin seramikleri, mutfak dolaplari ve fayanslarinin degistirilmesi vb. isler için yaptiginiz harcamalarin ticari kazancinizin tespitinde indirim konusu yapilip yapilamayacagi hususunda “ görüs talep etmistir.

Tarafindan verilen 16.3.2018 tarih ve 27575268-105[2016-313]-118092 sayili Özelge ile “ isletme aktifinde yer alan ve isyeri olarak kullanilan gayrimenkule iliskin;  cam balkon, islak zemin seramik ve fayans yapimi ile ilgili harcamalarin, gayrimenkulün maliyet bedeline eklenerek gayrimenkulün kalan ömrüne göre itfa edilmesi, mutfak dolabi yapimi ile ilgili harcamalarin ise, mutfak dolabinin demirbas olarak aktife alinmasi suretiyle, 333 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebligi eki listede öngörülen faydali ömür (5 yil) ve amortisman orani (%20) dahilinde itfa edilmesi gerekmektedir.

             Boya, badana ve alçipan yapimi ile ilgili harcamalarin, normal bakim, tamir ve temizlik giderleri olarak kabul edilerek dogrudan gider yazilmasi gerekmekle birlikte söz konusu harcamalarin yürütülmekte olan bilgisayar yazilimi hazirlama, yazilimlarin satisi, veri tabani yöneticiligi ve danismanligi faaliyeti dolayisiyla elde edilecek kazancin elde edilmesi ve idamesi arasinda illiyet baginin bulunmamasi nedeniyle, söz konusu harcamalarin ticari kazancin tespit edilmesi esnasinda genel gider olarak dikkate alinmasi mümkün bulunmamaktadir.

            Öte yandan tasinmazin isletme aktifine alinmamasi durumunda ise; yürütülmekte olan bilgisayar yazilimi hazirlama, yazilimlarin satisi, veri tabani yöneticiligi ve danismanligi faaliyeti dolayisiyla elde edilecek kazancin elde edilmesi ve idamesi arasinda illiyet bagi bulunmayan kredi faizlerinin yani sira cam balkon, islak zemin seramik ve fayans yapimi  ve mutfak dolabi yapimi ile ilgili harcamalarin da ticari kazancin tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alinmasi söz konusu olmayacaktir.”

            Özelgede varilan sonuçlar pek çok açidan tartisilabilir. Ancak bu tartismalara burada girmek istemiyorum.

            Burada benim isaret etmek istedigim husus; Gelir Vergisi Kanununun gerek ticari gerekse serbest meslek faaliyetlerinin home-ofis’ten yürürtülmesinde gerçek geliri kavramaya elverisli olmadigi, hem önceki yazimda söz ettigim düzenlemelerin hem de bu yaziya konu ettigim özelgenin bu hususu açikça gösterdigidir.

            Bu aralar Gelir Vergisi Kanunun üzerinde çalisacak olan Vergi Konseyinin bu konuyu mutlaka ele almasi gerekmektedir.