VERGI ÖDEME VERGISI SÜRÜYOR

30.05.2019 Dr. Bumin DOGRUSÖZ - 2566 görüntülenme YAZDIR

VERGI ÖDEME VERGISI SÜRÜYOR

Dr. A. Bumin DOGRUSÖZ

Dünya Gazetesi 30.5.2019

Anayasal ödev ve mali yükümlülüklerin yerine getirilmesi, mali yükümlülüge baglanabilir mi? Beni uzun zamandir düsündüren bir konu. Örnegin Anayasanin 75. maddesine vatan hizmeti (askerlik görevi) her Türk’ün ödevidir. Simdi acaba askerlik görevini yapmak, kanun koyucu tarafindan belli bir bedel ödemek sartina baglanabilir mi? Yasa koyucu, “askere gidenler askerlik ödevlerini yaptigi için 500 TL ödemek zorundadirlar” diye bir yasa yapabilir mi? Hemen herkes, eminim bu soruya “olmaz”, ödevi yerine getirmek mali yükümlülüge baglanamaz” seklinde cevap verecektir.

Peki, o zaman baska bir konuya geçelim. Vergi ödemek de herkes için bir Anayasal ödev. Her iki ödev de Anayasa’da “siyasi haklar ve ödevler” bölümünde, biri 72. maddede digeri 73. maddede düzenlenmis. Simdi sorumuzu yineleyelim: Anayasal ödevi yerine getirmek, bir baska mali yükümlülüge baglanabilir mi? Yukaridaki soruya hayir diyorsaniz, bu soruya vergi ödevi için de hayir demek durumundasiniz.

Ancak Damga Vergisi Kanunu, hayir demiyor. Kanun, vergi idaresinin matrahi belirleyip, tarh islemini yapip alacagini tespit etmesi için beyanname vermeyi, bu vergiyi de tarh ettirme kosuluna bagliyor. Beyanname veren mükellef matrahi bildirerek, aslinda idarenin alacagini kolaylastiriyor. Mükellef idarenin isini zorlastirip beyanname vermese, idare ugrasacak, matrahi belirlemeye çalisacak, ikmalen veya re’sen tarhiyat yapacak, ama ugrasmasina karsilik damga vergisi tarhiyati yapamayacak. Bu durumda her beyanname vermeme hali, özünde damga vergisinden kaçinma halini olusturmaktadir. Kaçirma diyemiyorum, çünkü ikmalen ve re’sen tarhiyatlarda cezali damga vergisi tarhiyati yapilmasi mümkün degil.

Beyannameler üzerinden hesaplanan damga vergilerinin 2019 yili tutarlarina bir bakalim.

Beyanname Türü

Damga Vergisi (TL)

Yillik Gelir Vergisi Beyannamesi

72.70

Yillik Kurumlar Vergisi Beyannamesi

97.10

KDV Beyannameleri

48.00

Muhtasar Beyannameler

48.00

Diger Vergi Beyannameleri (Damga Vergisi Beyannamesi Hariç)

48.00

Gümrük Idarelerine Verilen Beyannameler

97.10

SGK’ya Verilen Sigorta Prim Bildirgeleri

35.70

Sigorta Prim Bildirgesi ile Muhtasar Beyannamenin Birlestirilmis Sekline Göre verilecek Beyanname

46.-

 

Bes ortakli bir anonim sirketi ele alalim. 2019’de, 2018 gelirleri için kurumlar vergisi beyannamesi verecektir (97.10). Bu sirket kirasi ve çalisanlari dolayisiyla her ay muhtasar beyanname (12x48=576) ve faaliyetleri dolayisiyla her ay KDV beyannamesi verecektir(12x48=576). Çalisanlari için her ay sigorta prim bildirgesi verecektir(12x35.70=428.40). Kâr dagitirsa bes ortagi da muhtemelen yillik gelir vergisi beyannamesi (5x72.70=363.50,-) verecektir. Bu sirket dolayisiyla yilda toplam 2.041,-TL damga vergisi ödenecektir. Niçin? Dürüst davrandi, Anayasal yükümlülügünü yerine getirdi “Beyanname verdi” diye. Neredeyse bir asgari ücretli isçinin ücreti.

Bu sirket belediye vergilerine tabi bir alanda faaliyet gösteriyorsa, ithalat yapiyorsa, söz konu mali yük, çok daha artacaktir.

Bu sirket damga vergisi beyannamesi de verebilir. Ancak her halde ayip olur diye, damga vergisi beyannamesi vermek, damga vergisi de ödemek kosuluna baglanmamis. Ama damga vergisine ayip olmus.

Buradaki, üstelik bir kismini da gider yazdirmadigimiz mali yük, bana biraz haksiz ve Anayasaya aykiri gibi geliyor. 

Bu yük her yil artiyor. Geçen yilda yazdim. Bu yil da yaziyorum.

Belki birilerinin dikkatini çeker de düzeltilir veya birileri Anayasa Yargisinin denetimine götürür diye.