2019 MAYIS AYININ EK YÜKÜMLÜLÜKLERI
Dr. A. Bumin
DOGRUSÖZ
Dünya Gazetesi / 16.5.2019
Mayis ayi,
muhtasar, KDV veya geçici vergi beyannamesi verilmesi gibi klasik
yükümlülüklerin disinda gerek maddi gerek sekli pek çok mali yükümlülügün
toplandigi aydir. Bu nedenle bizde bu yazimizda bu yükümlülükleri, her yil
oldugu gibi, bir hatirlatma olarak yine listeleyelim istedik.
1. Emlak Vergisi Taksit Dönemi : Bina, arsa ve arazilerin idarelerce
belirlenmis degerleri üzerinden alinan emlak vergisinin birinci taksidinin bu
ay içerisinde ödenmesi gerekiyor. Ikinci taksidin ise Kasim ayi içerisinde
ödenmesi gerekiyor.
Öte
yandan emlak vergisinin % 10’u oraninda hesaplanacak Tasinmaz Kültür Varliklarinin Korunmasina Katki Payinin birinci
taksidinin de bu ay içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Ayrica isyerlerine ait çevre temizlik vergilerinin de bu ay
içerisinde ödenmesi gerekiyor. Çevre temizlik vergisi konutlarda su
faturalarina dahil edilerek tahsil edildiginden, konutlar için bu yükümlülük
söz konusu degil.
Gerek
emlak vergisi ve çevre temizlik vergisinin gerek Tasinmaz Kültür Varliklarinin
Korunmasina Katki Payinin ikinci taksidi, Kasim ayi içerisinde ödenecektir.
2. Vergi Levhasinin Tasdiki : Gelir vergisi mükelleflerinden
ticari ve mesleki kazanç sahiplerinin, büro sahibi zirai kazanç sahiplerinin,
adi sirketlerle kolektif ve adi komandit sirketlerin vergi levhalarini bu ay
içerisinde, internet vergi dairesinden elektronik ortamda almalari
gerekmektedir. Bu yükümlülük kurumlar vergisi mükelleflerinden sermaye
sirketleri için de geçerlidir.
Elektronik
ortamda alinacak vergi levhalari zaten gerekli onay kodunu içereceginden, -
eski uygulamalardaki gibi - ayrica vergi dairesine tasdik ettirilmesi veya bir
yeminli mali müsavire yahut serbest muhasebeci mali müsavire veyahut yahut bir
serbest muhasebeciye tasdik ettirilmesi gerekmemektedir.
Alinan vergi
levhalarinin isyerlerine asilmasi zorunlulugu yoktur. Vergi levhasinin ihdas
sebebi, vergi bilincinin olusturulmasinda kamuoyu baskisindan yararlanmaktir. Ancak
asma yükümlülügünün kaldirilmasi ile bu amaçtan uzaklasilmistir. O halde bu
levhanin niçin alindigi ve neye hizmet ettigi sorularinin yanitlari açikta
kalmistir. Bize göre, asma yükümlülügünün yeniden getirilmesi gerekmektedir.
Asilmayan
bu levhalar saklanilmak ve istenildiginde ibraz edilmesi gerekmektedir. Ibraz
edilmemesi, özel usulsüzlük cezasina yol açacaktir.
3. Yabanci Sermayeli Sirketlerle Irtibat Bürolarinin Bildirim Yükümlülükleri
:
4875 sayili Dogrudan
Yabanci Yatirimlar Kanununun Uygulama Yönetmeligine göre, yabanci sermayeli
sirketlerle irtibat bürolarinin, söz konusu yönetmeligin ekinde yer alan Bilgi
Formlarini, bu ay içerisinde bir önceki yila göre doldurarak Sanayi ve
Teknoloji Bakanligi Tesvik Uygulama ve Yabanci Sermaye Genel Müdürlügüne bu ay
içerisinde göndermeleri gerekmektedir.
4. Veraset ve Intikal Vergisi Taksidi :
Veraset ve Intikal Vergisi Kanunu ile veraset vergisinin üç yilda ve alti taksitte
ödenmesi gerekmektedir. Kanunda bu taksitlerin her yil mayis ve kasim aylarinda
ödenmesi öngörülmüstür. Dolayisiyla bu yila düsen veraset vergisi tutarinin
birinci taksidinin de bu ay içerisinde ödenmesi gerekmektedir.
5. Yatirim Indirimi Stopaji :
2018 yili
kurumlar vergisi beyannamesinde yatirim indiriminden yararlanan mükelleflerin,
indirim konusu yaptiklari tutarin, Gelir Vergisi Kanununun Ek 1 ila 6 no’lu
mülga maddelerine göre yatirim indirimine hak kazandiklari kismi üzerinden %
19,8 oraninda kesinti yaparak muhtasar beyannamelerinde beyan etmeleri ve Mayis
ayinin 26. günü aksamina kadar ödemeleri gerekmektedir. Bu stopajin yapilmasi,
kâr dagitimi yapilmis olunmasi kosuluna bagli degildir. Dolayisiyla söz konusu
istisna kazanç dagitilmasa da bu stopajin yapilmasi gerekmektedir.
Gelir
Vergisi Kanununa 4842 sayili Kanunla eklenmis ancak daha sonra mülga olmus 19.
maddesine göre yatirim indiriminden yararlananlar ile 24 Nisan 2003 tarihinden
önce yapilan basvurulara istinaden düzenlenen tesvik belgesi kapsaminda yatirim
yapan mükelleflerden bu tarihten sonraki yatirim harcamalarini anilan yeni
hükme göre yatirim indiriminden yararlandirmayi tercih edenlerin
yararlandiklari yatirim indirimi tutari üzerinden, % 19,8 oraninda stopaj yapmalari
söz konusu degildir.
6. Elektrik Üretimi Lisans Harçlari :
Harçlar Kanununun
113. maddesi ile getirilen hidrolik kaynaklara dayali elektrik üretimi lisans yillik
harçlari, her yil kurumlar vergisi beyanname verme süresi içerisinde verilen
bildirim üzerine elektrik üretim faaliyetlerinden elde edilen gayri safi is
hasilati üzerinden (üreticilerin kendi ihtiyaçlari için kullandiklari
elektrigin bedeli hariç) (binde 15 oraninda) tahakkuk ettirilir ve mükellefe
tebligi yapilmaksizin mayis ayi içerisinde ödenmesi gerekmektedir.
7. Denetim Kuruluslari Yetkilendirilme Harçlari :
Harçlar
Kanununun yine 113. maddesine dayanilarak alinan Denetim Kuruluslari
Yetkilendirme Belgesi Harcinin kurumlar vergisi beyanname verme süresi
içerisinde verilen bildirim üzerine, bagimsiz denetim faaliyetlerinden elde
edilen gayri safi is hasilati esas alinarak tahakkuk ettirilir. Bu harç da
ayrica teblig edilmez ve mayis ayi içinde ödenmek durumundadir.
8. Döviz Kredisi Kullananlar :
Yurt içi veya
disindan döviz üzerinden veya dövize endeksli kredi kullananlarin bu krediler
toplaminin 15 milyon Amerikan dolarini asmasi ve denetim ve bildirim
yükümlülügünde olmalari durumunda denetimlerinin bu ay sonuna kadar
tamamlanmasi gerekmektedir.