VERGIDE
ELEKTRONIK TEBLIGAT
(17.9.2015
tarihli DÜNYA Gazetesinde yayimlanmistir)
Vergi
Usul Kanununun 93. maddesinde “teblig esaslari”; “ Tahakkuk fisinin
disinda, vergilendirme ile ilgili olup, hüküm ifade eden bütün belgeler ve
yazilar adresleri bilinen gerçek ve tüzel kisilere posta vasitasiyle
ilmühaberli taahhütlü olarak, adresleri bilinmiyenlere ise ilan yolu ile teblig
edilir” seklinde hükme baglandiktan sonra tebligin, daire veya komisyonda ancak
ilgililerce kabul edilmesi halinde yapilabilecegi de belirtilmistir. Öte yandan
Kanuna sonradan 6009 sayili Kanunla eklenen (bir fikrasi da 6637 sayili Kanunla degistirilen) 107/A
maddesinde ise; “teblig yapilacak
kimselere, aktardigimiz 93. maddede sayilan usullerle bagli kalinmaksizin,
teblige elverisli elektronik bir adres vasitasiyla elektronik ortamda teblig
yapilabilecegi hükme baglanmistir. Maddede ayrica Maliye Bakanligina,
elektronik ortamda yapilacak tebligle ilgili her türlü teknik altyapiyi kurma
veya kurulmus olanlari kullanma, teblige elverisli elektronik adres kullanma
zorunlulugu getirme ve kendisine elektronik ortamda teblig yapilacaklari ve
elektronik teblige iliskin diger usul ve esaslari belirleme yetkisi de
verilmistir.
Maliye
Bakanligi bu yetkisine dayanarak gerekli alt yapi çalismalarini tamamlamis,
elektronik tebligat yapilabilecek kisileri belirlemis, bu konuda yükümlülükler
de ihdas etmistir. Bakanlik bu konudaki açiklamalarini 27 Agustos 2015 tarihli
Resmi Gazetede yayimladigi 456 sira no’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebligiyle yapmistir.
Anilan Genel Teblig ile teblige elverisli
elektronik tebligat adreslerinin internet vergi dairesi bünyesinde olusturuldugu,
Vergi Usul Kanununa göre tebligi gereken elektronik imzali evrakin, bu sistem kullanilarak
muhatabin bu elektronik tebligat adresine teblig edilecegi açiklanmistir.
Teblig ile teblige elverisli
elektronik adres kullanma zorunlulugu getirilenler ve kendisine elektronik
ortamda teblig yapilabilecek olanlar ise su sekilde belirlenmistir.
a) Kurumlar vergisi mükellefleri
b) Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden
gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlar (Kazançlari basit usulde tespit
edilenlerle gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler hariç)
c) Istege bagli olarak kendilerine elektronik
tebligat yapilmasini talep edenler
Vergi
Usul Kanunu hükümlerine göre tebligi gereken evrak, elektronik imza ile
imzalanarak, vergi dairesi adina Baskanlik tarafindan teblig yapilacak
muhatabin elektronik tebligat adresine iletilecektir. Elektronik tebligat
sistemine internet vergi dairesi üzerinden erisilecektir. Internet vergi
dairesi kullanici kodu, parola ve sifresine sahip olan gerçek ve tüzel kisiler
sifreleriyle elektronik tebligat adreslerine ulasacaklardir. Internet vergi
dairesi kullanici kodu, parola ve sifresi olmayan gerçek kisiler ise sisteme
her giriste yapilan kimlik dogrulamasi ile elektronik tebligat adreslerine
eriseceklerdir.
Zorunlu
veya ihtiyari olarak elektronik tebligat sistemine dahil olanlarin tebligat
adresleri ancak; tüzel kisilerde ticaret sicil kaydinin silinmesi (nevi
degisikligi ve birlesme halleri dahil) gerçek kisilerde ise ilgilinin ölümü
veya gaipligine karar verildiginin idare tarafindan tespit edilmesi veya
mirasçilarin bagli olunan vergi dairesine basvurmasi halinde kullanima
kapatilacaktir.
Dogal olarak kendisine elektronik
ortamda teblig yapilabilecek olanlar, Tebligle belirlenen sürelerde bildirimde
bulunarak elektronik tebligat adresi almak ve bu sistemi kullanmak zorundadir.
Bu süre, elektronik tebligat adresi uygulamasinin baslayacagi 1.1.2016 olarak
belirlendiginden mükelleflerin bu tarihten önce, teblig ekinde örnegi bulunan
formlarla vergi dairesine müracaat etmeleri gerekmektedir. Ancak gerçek kisiler ilgili formu, e-beyan
sistemi için kullandiklari sifre ve parolalari ile internet vergi dairesinin
elektronik ortaminda da doldurabileceklerdir.
Tebligde
getirilen zorunluluklarin basladigi tarihten (1.1.2016) sonra mükellefiyet
tesis ettiren kurumlar vergisi mükelleflerine ise baslamayi izleyen 15 gün
içerisinde, gerçek kisilere ise mükellefiyet tesisi sirasinda bizzat veya özel
yetki içeren vekâletnameyle yetkili kilinan kisiler araciligiyla ilgili vergi
dairesine bu konuda basvuru zorunlulugu da getirilmistir.
Vergi
Usul Kanununun md. 107/A geregince, elektronik
imzali teblig evraki, muhatabin elektronik ortamdaki adresine ulastigi tarihi
izleyen besinci günün sonunda teblig edilmis sayilacaktir.
Mükelleflere bir kolaylik saglamak
amaciyla da, kendilerine elektronik tebligat yapildiginin kisa mesaj veya
bildirecekleri mail adresine de bildirilmesini talep hakki taninmistir.
Getirilen
yükümlülükler kisaca yukaridaki sekilde. Ancak bu sekilde yapilan tebliglerin,
tebligat yöntemi açisindan pek çok sorunu da beraberinde getirecegi açik. En
azindan gelir vergisi mükellefleri için. Mükellef konumunda olan pek çok kisi,
bakkaldan doktora, manavdan avukata kadar, elektronik beyanname vermelerine
karsin, sifre ve parolasini bilmez. Onun adina beyanname gönderen muhasebeci,
bunlari bilir ve takip eder. Elektronik ortamda tebligati, dogal olarak muhasebecisi
alacaktir. Mükellefe süresinde bildirmek de onun özen borcuna ve insafina
kalmistir. Dolayisiyla mükelleflerin muhasebecileri ile yapacagi sözlesmelere
de bu konuda cezai müeyyideler koymasi gerekmektedir.
Bir
bakkal, bilgisayari olmadigini, kullanmasini bilmedigini, sifre ve parolasinin
muhasebeci tarafindan kullanildigini ileri sürer ve kanitlarsa, yapilan
elektronik tebligat geçerli olacak midir? Muhasebeci muhatap midir? Tartisilir.
Ayrica
bes günlük süre, ülkemizde dokuz günlük tatillerin oldugu da dikkate alinirsa
çok kisadir.
Umarim bu düzenleme, mükelleflerde hak kayiplarina yol açmaz.