VERGI YARGISINDA 2018’IN PARASAL DEGERLERI
Dünya Gazetesi / 26.12.2017
Genelde Idari yargida, özelde vergi
yargisinda sistem bazen tek dereceli, bazen üç dereceli olarak çalismaktadir.
En altta idare ve vergi mahkemeleri, üzerinde ise istinaf mahkemeleri yer
almaktadir. Sistemin en üstünde ise temyiz mercii olarak Danistay yer
almaktadir. Sistemde idari yargi mercileri hep kurul olarak örgütlenmis olmakla
birlikte, bu yargi manzumesinin en altinda bulunan vergi mahkemeleri küçük
rakamli davalara tek hâkimli olarak bakmaktadir.
Idari yargi manzumesi içerisinde
gerek tek hâkimle bakilacak davalarin siniri gerek mahkemeden istinafa, oradan
da temyize geçiste sinirlar, Idari Yargilama Usulü Kanununda dava konusu
miktara göre belirlenmistir.
Öte yandan Idari Yargilama Usulü
Kanununun ek 1. maddesinde; “Bu Kanunda
öngörülen parasal sinirlar; her takvim yili basindan geçerli olmak üzere,
önceki yilda uygulanan parasal sinirlarin, o yil için 213 sayili Vergi Usul
Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarinca Maliye Bakanliginca her
yil tespit ve ilan edilen yeniden degerleme oraninda artirilmasi suretiyle
uygulanir. Bu sekilde belirlenen sinirlarin bin Türk lirasini asmayan kisimlari
dikkate alinmaz” hükmü yer almistir. Bu düzenlemeye göre 2018 degerlerini
yeniden hesaplamak gerekmektedir.
Söz konusu ek 1. maddeye göre 2018
yilinda vergi mahkemelerinde tek hâkimle bakilacak davalarda sinir 36.000 TL
olacaktir. Dava konusunun bu tutari asmasi halinde vergi mahkemeleri, davaya
heyet halinde bakmak durumunda olacaklardir. Tek hâkimle bakilacak davalarda
verilen kararlardan, konusu 5.000 TL’yi geçmeyenlerde verilen kararlar kesin
olacaktir. Bir baska deyisle konusu 5.000 TL’yi geçmeyen davalarda verilen
kararlara karsi istinaf ve/veya temyiz yolu kapalidir.
Konusu 5.000 TL’yi geçen davalarda
ise vergi mahkemesi kararlarina karsi istinaf yolu açiktir.
Istinaf mahkemelerince verilen kararlardan
konusu 117.000 TL’yi geçmeyen davalarda, istinaf mahkemelerince verilen
kararlar 2018 yili için kesin nitelik tasiyacak ve temyiz yolu kapali
olacaktir. 117.000 TL’yi geçen davalarda ise istinaf mahkemelerince verilen
kararlara karsi temyiz yoluna basvurmak mümkün olacaktir.
Bu sinirlar, davalarin açilis
tarihine göre yasama geçmektedir. Bu nedenle 2017 yilinda açilmis davalarda
2017 yilina iliskin parasal sinirlar uygulanacaktir. 2017 yilinda açilmis davalarda vergi
mahkemelerince verilen kararlardan konusu 5.000 TL’yi geçmeyen kararlar yine
kesin olacak, konusu 5.000 TL’yi geçen davalar ise istinaf mahkemelerine
tasinabilecektir. Istinaf mahkemelerince verilen kararlardan ise yalnizca
konusu 103.000 TL’yi geçenler için temyiz yoluna gidilebilecektir.
Bu sinirlar hesaplanirken, toplam
dava tutarlarina bakilmasi gerekmektedir. Örnegin tarh islemi aleyhine açilmis
davalarda dava konusu vergi ve cezanin toplamina, ödeme emrine karsi açilan
davalarda dava konusu vergi, ceza ve gecikme faizi toplamina bakmak
gerekmektedir.
Bazi kaynaklarda yukarida
aktardigimiz parasal sinirlar farkli yer almaktadir. Bunun nedeni yapilan
hesaplamada istinaf sisteminin kuruldugu 6545 sayili Kanunun yayim tarihi 2014
yilinin baz alinarak yeniden degerleme oranina göre yillik artirimlarin
yapilmasidir. Oysa ek 1. maddeye dikkat edilirse, “bir önceki yil uygulanan” degerlerin yeniden degerleme oranina göre
artirilmasi öngörülmektedir. 6545 sayili Kanun 2016 yilinda uygulanmaya
baslamistir. Bu nedenle önceki yillar için artirim yapilmasi mümkün degildir. Nitekim
görüstügümüz yargi mensuplari da uygulamada 2016 yili öncesi için yeniden
degerleme oranina göre revize hesaplamasi yapilmasinin mümkün olmadigini ifade
etmislerdir.