ASLA BAGLI OLMAYAN CEZALARDA YAPILANDIRMA

20.09.2016 Dr. Bumin DOGRUSÖZ - 4332 görüntülenme YAZDIR

ASLA BAGLI OLMAYAN CEZALARDA YAPILANDIRMA

Dr. A. Bumin DOGRUSÖZ

Dünya / 20.9.2016

Vergi Usul Kanunu’muzda “vergi ziyai cezasi” seklinde adlandirilan idari para cezasi, kayba ugratilan vergi kosuluna baglanmis ve asla bagli bir ceza olarak düzenlenmistir. Buna karsilik, “birinci veya ikinci derece usulsüzlük” veya “özel usulsüzlük” seklinde adlandirilmis idari para cezalari ise vergi kaybinin olusmasi kosusuna baglanmaksizin düzenleme konusu yapilmistir. Dolayisiyla bu yaptirimlarin uygulanmasina temel olacak bir vergi asli kaybi söz konusu degildir. Bu nedenle de 6736 sayili Bazi Alacaklarin Yapilandirilmasina Iliskin Kanun’da, vergi aslina bagli olmayan söz konusu yaptirimlar için, asla bagli olmayan cezanin kesinlesmis olup olmamasina göre özel düzenlemeler getirilmistir.

Kanunun yayimi tarihi itibariyle kesinlesmis asla bagli olamayan cezalarin, kanundan yararlanilmak istenilmesi halinde, %50’si kaldirilacaktir. Vergi aslina bagli olmayan cezalarin ihtilafli alacak halinde bulunmasi durumunda, kanundan yararlanmak üzere basvuru yapilmasi durumunda ödenecek tutarlarin hesabina esas oranlar kanunda su sekilde düzenlenmistir.

- Kanunun yayim tarihi olan 19.8.2016 itibariyle, vergi mahkemeleri nezdinde dava açilmis veya dava açma süresi geçmemis olan asla bagli olmayan cezalarin %25’i 
- Kanunun yayim tarihi olan 19.8.2016 itibariyle, vergi mahkemelerince verilmis son kararin iptal karari olmasi hâlinde cezalarin %10’u, 
- Kanunun yayim tarihi olan 19.8.2016 itibariyle, vergi mahkemelerince verilmis son kararin cezanin onanmasi yönünde olmasi halinde cezalarin %50’si, 
- Kanunun yayim tarihi olan 19.8.2016 itibariyle, vergi mahkemelerince verilmis kararin kismen iptal, kismen tasdik karari olmasi hâlinde tasdik edilen ceza tutarinin %50’si ile iptal edilen ceza tutarinin %10’unun toplami,
- Ihtilafa iliskin olarak 19.8.2016 tarihi itibariyle verilmis son kararin temyiz veya itiraz mercii karari olmasi halinde Kararin;
* vergi mahkemesinin tasdik kararinin bozulmasi yönünde olmasi hâlinde cezanin %25’i, 
* vergi mahkemesinin tasdik kararinin onanmasi yönünde olmasi hâlinde cezanin %50’si, 
* vergi mahkemesinin iptal kararinin bozulmasi yönünde olmasi halinde %25’i
* vergi mahkemesinin iptal kararinin onanmasi yönünde olmasi halinde %10’u
Ceza muhatabinin Kanunda belirtilen süre ve sekilde, pesin veya taksitler halinde yukaridaki oranda tamamen ödeme yapmasi halinde cezalarin tahsilinden vazgeçilecektir.

Yukaridaki uygulama sadece, asla bagli olmayan cezanin bagimsiz bir dava konusu edilmesi halinde yapilmayacaktir. Asla bagli olamayan cezanin, bir verginin asli ve cezasi ile birlikte dava konusu edilmis oldugu hallerde de, davaya konu asil ve cezadan bagimsiz olarak, asla bagli ceza için 6736 sayili kanundan yararlanmak için müracaat olanagi vardir. Bu durumda yine yukaridaki sekilde uygulama yapilacaktir. Örnegin bir mükellefin, aleyhine tarh edilmis cezali kurumlar vergisi ile özel usulsüzlük cezasini birlikte dava etmis olmasi halinde, cezali kurumlar vergisi tarhiyatina iliskin olarak 6736 sayili Kanundan yararlanmayip davasini sürdürürken, ayni zamanda sadece özel usulsüzlük cezasi için 6736 sayili Kanundan yararlanmak üzere vergi dairesine müracaati mümkündür.

Ihtilafli borçlar için yapilandirmadan yararlanmanin kosulu olan davadan feragat kosulunun burada da geçerli oldugunu unutmamak gerekir.

Yukarida sözünü ettigimiz uygulama, her ne kadar bir asil esas alinarak hesaplanmis olsa da söz konusu aslin ceza muhatabinin borcu olmamasi dolayisiyla, asla bagli olmayan ceza olarak düsünülen istirak cezalari için de aynen geçerlidir.