Meslek mensubu gözaltina alinirsa
Dünya Gazetesi
/ 25.08.2016
15 Temmuz’da
yasanan hain darbe kalkismasi sonucu yurt çapinda FETÖ/PYD terör örgütüne
yönelik baslatilan idari veya adli sorusturmalar neticesinde gözaltina alinan
veya tutuklananlar arasinda 3568 sayili Kanun’a göre yetki almis ve çalisanlar
listesine kayitli olarak mesleki faaliyetini sürdüren meslek mensuplari da ne yazik
ki vardir. Zaten SMMM ve YMM odalarinin toplam üye sayisi 100 bini asmis bir
meslek yapisi içerisinde olmamasi da mümkün degildir. Ancak meslek
mensuplarinin gözaltina alinmasi veya tutuklanmasi neticesinde, bundan dolayli
olarak zarar gören günahsiz mükelleftir. Çünkü bu durumdaki meslek
mensuplarinin büyük çogunlugu mükelleflerin beyannamelerini imzalayan ve vergi
dairesine iletilmesinde aracilik görevi üstlenenlerdir. Meslek mensubunun
gözaltina alinmasi, mükelleflerin vergi beyannamelerini ve/veya SGK
bildirgelerini verememeleri, vergilerini / primlerini ödeyememeleri, suçlu
duruma düsmeleri ve gecikme faizi / zammi ile karsilasmalari sonucunu
dogurmaktadir.
Bu gibi
durumlarda nasil bir uygulama yapilacagi konusunda ne Vergi Usul Kanunu’nda ne
Sosyal Güvenlik Kanunu’nda ve ne de 3568 sayili Kanun’da bir düzenleme yoktur.
Kanunlara bu gibi durumlar için bir çözüm seklinin eklenmemis olmasi, aslinda
bir ihmaldir. Çünkü meslek mensubunun gözaltina alinmasi veya tutuklamasi,
sadece günümüzün olaganüstü kosullari için degil, her zaman söz konusu
olabilecek bir durumdur. Bir meslek mensubu bir adi suçtan, örnegin yaralamadan
yahut evrakta sahtecilikten dolayi da gözaltina alinip tutuklanabilir. Bu günün
kosullarini da nazara alarak Gelir Idaresi Baskanligi 16.8.2016 tarih ve
60801812-205.05.99-E86792 sayili yazisi ile ileride yasaya aktarilmasi
gerektigine inandigimiz, bazi çözümler üretmistir. Bu yaziya göre;
- Meslek
mensubunun gözaltina alinmasi halinde, Gelir Idaresi bu meslek mensubunun
internet vergi dairesi sifresini geçici olarak iptal edecektir. Gönderilen
beyannameler veya tasdik raporlari kabul edilmeyecektir.
- Gözaltina
alinan meslek mensubunun bagli oldugu Oda Yönetim Kurulu, bu meslek mensubu ile
sözlesmesi olan mükelleflerin islerini yapmak üzere bir veya birden fazla
meslek mensubu görevlendirecektir. (Bu görevlendirilenlerin ücretlerini kimin
karsilayacagi yazida belli degildir.)
- Durumdan
ve yerine görevlendirilen meslek mensuplarindan gözaltina alinan meslek
mensubunun müsterileri bilgilendirilecektir.
- Gözaltina
alinan meslek mensubunun müsterileri, oda tarafindan atanan meslek mensubu ile
çalismak zorunda degildir. Dilerlerse kendileri baska bir meslek mensubu ile de
anlasabilirler.
- Bu sekilde
belirlenen yeni meslek mensubu, “elektronik beyanname aracilik sözlesmesi”
düzenleyerek asil meslek mensubunun gözalti süresince mükellefin
beyannamelerini verecek veya tasdik raporlarini hazirlayacaktir. Bu meslek
mensubunun imzalayarak verdigi beyannameler / tasdik raporlari için sorumlulugu
da yine söz konusu olacaktir.
- Gözaltina
alinan meslek mensubunun serbest birakilmasi halinde internet vergi dairesi
sifresi de serbest birakilacak ve müsteri hizmetleri yine bu meslek mensubu
tarafindan sürdürülecektir.
- Meslek
mensubunun tutuklanmasi halinde sifresi tamamen iptal edilecek ve müsterileri
artik oda tarafindan atanan veya kendi belirleyecekleri meslek mensubu ile
çalismaya devam edeceklerdir.
Ancak bu
islemler zaman alan, yazismalari gerektiren bir sürece isaret etmektedir. Bu
arada birlik veya odalarin durumdan haberdar olmasi da belli bir zamani
alabilecektir. Bu süreç içerisinde mükelleflerin zarar görmesi veya magdur
olmasi da olasidir.
Bu
magduriyetlerin önlenmesinin yasalarimizdaki tek yolu, bu süreç boyunca
mükelleflerin (vergi sorumlularini da kapsar anlamda) mücbir sebep içerisinde
bulunduklarinin kabulüdür. Maliye Bakanligi’nin bu yönde bir açiklama yapmasi,
aslinda konuyu bir genel yazi ile degil de, günümüzün olaganüstü kosullari
disinda olusabilecek halleri de kapsayacak sekilde bir genel teblig ile
düzenlemesi daha yerinde olacaktir.