Memleketimden mükellef manzaralari

04.02.2010 Dr. Bumin DOGRUSÖZ - 4112 görüntülenme YAZDIR

Memleketimden mükellef manzaralari
4 Subat 2010, A.Bumin DOGRUSÖZ

Bana göre vergi aslinda af olmaz. Devlet vergi aslini affedemez, ama her zaman faiz alacagindan vazgeçebilir, cezalari affedebilir. Önceki vergi affini düzenleyen 4811 sayili kanundan bu yana, sorunlari giderici düzenlemeler yapilmadigi için, ayni kosullar bugün de olustu.
Bugün pek çok kisi, agir faiz ve caza dolayisiyla vergi borcunu ödeyemez durumda. Anaparayi ödeyip faizi durdurma olanagi da yok. 6183 sayili kanun buna elvermiyor ve kamu borçlarinin konusuna göre orantilanarak tahsilini emrediyor. Borcunu tecil ettiremiyor. Ettirirse, faize de faiz çalisiyor ve astari yüzünden pahaliya geliyor. 
Pek çok mükellef, hukuki dayanagi bulunmayan kod listelerine dayali inceleme raporlarina istinaden ceza mahkemelerinde yargilaniyor. Ancak çogu beraat edecek. 1.1.2000 ile 31.12.2007 arasinda VUK’a muhalefetten açilan dava sayisi 52.857. Bu davalarda sanik sayisi 75.690. Bu dönemde verilen kararlardaki mahkûmiyet sayisi ise 31.057, yani yüzde 40,49. Demek ki bu saniklarin yaklasik yüzde 60’i gereksiz yere yargilandi.
Sirketlerin bilançolari ise enflasyon düzeltmesi hükümlerinden bu yana, kanunlarin enflasyonu sifir olarak kabul etmesi dolayisiyla gerçegi yansitmiyor. Enflasyon düzeltmesinin kabulü sürecinde defalarca, yeniden degerleme, maliyet revizesi, finansman gider kisitlamasi gibi hükümlerin kaldirilmamasi, enflasyon düzeltmesinin uygulanmadigi yillarda bu müesseselerin uygulanmasi gerektigini yazdik. Simdi bu müesseselerin kaldirilmasinin acisi çekilmektedir. 
Bugün esnaf, tacir, KOBI’ler, içinden çikamayacaklari borçlarla karsi karsiyadir. Bu konuda o kadar çok üzücü veya içler acisi e-posta geliyor ki. Bir kismi da bunlari yazdikça gelen tesekkür e-postalari.
Hemen her gün, ödenemeyecek vergi borçlari karsisinda tek evini, ev esyasini hacizden nasil kurtaracagina, esi veya çocugu üzerine bir tanecik oturdugu evi olanlarin onu kaybetmemek için bosanmalari gerekip gerekmedigine veya buna benzer bir soru ile karsilasiyorum.   
Iste size sadece birkaç e-pobta. (Gönderenlerin adlari bende sakli). Buyurun okuyun: 
“Benim yurtdisi yasagim var. Vergi borcundan ötürü. Taksitlendirme ve teminat gibi imkânim da yok. Ödemek isterim ancak evimi güç bela geçindiriyorum. Su an Avrupa’dayim, 4 yil önce giyabimda yurtdisina çikis yasagi konulmus. Memleketimi çok özledim, izine dahi gelemiyorum. Türkiye’ye gelsem nasil çözebilirim bu olayi. Bende asiri derecede psikolojik rahatsizlik yapti.” 
“2001 yilindaki krizle iflas ederek Kazakistan’a yerlestim. Ertesi yil çikan vergi barisina müracaat ettim ama ödeyemedim. Geçen süre zarfinda islerim düzeldi. Ancak 160.000 TL olan vergi asli borcumun su an 1.000.000 TL’ye yaklastigini gördüm. 61 yasimdayim ve 8 yildir Türkiye’ye gidemiyorum. Vergi borcu aslini ve biraz da faizini uygun bir taksitle ödemeye hazirim. Ama ne kimseye ulasabiliyorum ne de bir nüfuzlu yakinim var. Burada iyi bir isim var, tasfiye ederek tüm vergi borcumu ödeyerek yeniden sifirdan baslamak istemiyorum. Hikâyem çok uzun ve çok da dramatik. Bir uzman olarak yardimlarinizi istirham ediyorum. ”
“Geçen sene bir mükellefimiz 2001 ve 2002 yillarinda sahte fatura kullandigi iddiasiyla 3 kat vergi ziyai cezasina çarptirildi. Ödemenin banka kanaliyla ödendigi ispatlanabilseydi bu cezayi yemeyecekti. Fakat ispatlayamadi ve sonunda ceza kesildi. Fakat ceza ve gecikme zammi çok tuttugundan, mükellef bu cezayi ödeyemiyor, iflas etmesi pek muhtemel bundan dolayi.”
“Benim vergi borcumun yarisi faizdir. Yapmis oldugum taksitlendirmeyi, kriz olunca ödeyemedim. Vergi faizlerinde düzenleme yapilacak mi?” 
“Öncelikle size ve sizin gibi düsünen birçok yazar abime, dogru kelimeleri dogru yerlere koyan ve bu vergi borcu sikintilari içerisinde bunalmis insanlarin isigi oldugunuz için minnettarim. Ben 32 yasinda muhtelif illerde insaat isleri yapmakta ve yaklasik 150 kisi çalistirmaktayim. Bir inceleme sonucu sahte oldugu tespit edilen faturalarin dönüsümü bana çok ciddi rakamlar ile döndü. Bana çikarilan para cezasini ömrübillah ben bir arada görmedim. Hayatim allak bullak oldu. Is düzenim bozuldu. Aile düzenim kalmadi. Uyuyamiyorum, yeni aldigim isler var. Nasil baslayacagim sasirdim kaldim. Hayatima son vermeyi dahi düsündüm ama çocuklarim elimi kolumu bagliyor. Daha onlara bir gelecek hazirlamadim. Neyse biraz içimi dökeyim dedim.” 
Yazik bu insanlara, yazik bu mükelleflere. 
Simdi benim önerim: Kazan kazan formülü. Cezayi kaldiralim, gecikme faizi ve zammini kaldiralim. Vergi aslini, enflasyon oraninda bir faizle veya yüzde 10-20 fazlasi ile 18 taksitte alalim. Hem mükellef kazansin hem de Maliye.

04.02.2010 | Referans Gazetesi