GENÇ GIRISIMCILERDE TESVIK GENISLEDI

17.05.2018 Dr. Bumin DOGRUSÖZ - 2762 görüntülenme YAZDIR

GENÇ GIRISIMCILERDE TESVIK GENISLEDI

Dr. A. Bumin DOGRUSÖZ

Dünya Gazetesi 17.5.2018

Gelir Vergisi Kanununa 6663 sayili Kanunla 10.2.2016 tarihinden itibaren geçerli olmak eklenen mükerrer 20. madde ile, ticari, zirai veya serbest meslek faaliyeti nedeniyle adina ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis edenlerden, mükellefiyetin baslangiç tarihi itibariyla yirmi dokuz yasini doldurmamis olan tam mükellef gerçek kisilerin yararlanabilecekleri bir istisna ihdas edilmistir.

Önce bu istisnanin kosullarini özetle tekrar aktarayim.

Bu istisnadan yararlanilabilmek için ise baslama bildiriminin kanuni süresi içinde verilmesi gerekmektedir.

            Istisnadan yararlanacak olanlar için aranan bir diger kosul, iste bilfiil çalismak ya da isi bizzat sevk ve idare etmektir. Burada “sevk ve idarenin bizzat yapilmasi”, isin sevk ve idaresinin mükellefin elinde tutulmasi, isin yürütülmesiyle ilgili kararlarin alinmasi, planlanmasi veya denetiminin yapilmasi gibi durumlari ifade etmektedir. Bu kosullari tasiyan mükelleflerin yanlarinda çirak, kalfa veya yardimci isçi yahut sekreter veya yardimci çalistirmasi istisna sartini bozmayacaktir.

Faaliyete adi ortaklik, sahis sirketi veya avukatlik ortakligi seklinde baslanilmasi halinde de bütün ortaklarin kosullari tasimasi kaydiyla bu istisnadan yararlanmak yine mümkündür.

Bir isletmenin veya mesleki faaliyetin devralinmasi halinde ise, istisnadan yararlanilabilmesi için isletmenin ya da mesleki faaliyetin devralindigi kisinin es veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayin hisimlarindan olmamasi gerekmektedir. Ölüm dolayisiyla es ve çocuklar tarafindan isletmenin veya mesleki faaliyetin devralinmasi halinde devralan es veya çocuklar, istisnaya iliskin sartlarin tamamini tasimalari kaydiyla, ölen mükellefin istisnadan faydalanip faydalanmadigina bakilmaksizin üç vergilendirme dönemi boyunca istisnadan yararlanabileceklerdir.

Mükelleflerin mevcut bir isletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olma durumunda ise diger bütün kosullar mevcut olsa dahi ortaklar için istisnadan yararlanmak mümkün olmayacaktir.

Istisna kosulunu tasiyan bir mükellefin herhangi bir nedenle faaliyetini terk etmesi durumunda, terk tarihine kadar elde ettigi kazançlar için istisnadan yararlanabilecektir. Fakat faaliyeti terk ettikten sonra bu faaliyetine tekrar baslamasi halinde ise artik istisnadan yararlanmasi söz konusu olmayacaktir.

            Istisnadan yararlananlarin, yararlanma süresi içerisinde faaliyetlerini ticari, zirai ya da mesleki faaliyet türü olarak degistirmesi veya ayni kazanç unsuru kapsaminda faaliyet konusunda degisiklik yapmalari durumunda, istisnadan yararlanmaya devam etmeleri mümkündür.  Ancak bu gibi durumlarda istisnadan kalan süre için yararlanilmaya devam olunacaktir.

Istisna, her vergilendirme döneminde kazancin 75.000,- Türk lirasi için geçerlidir. Bu tutar beyannamede kazançtan istisna olarak düsülecektir. Kazancin istisna tutarinin altinda olmasi halinde de beyanname verilecek ve kazancin tamami istisnadan yararlanmis olacaktir. Ancak kazanç yetersizligi sebebiyle yararlanilamayan istisna tutari izleyen yila devretmeyecektir.

Kosullarini yukarida aktardigimiz istisnanin tesvik özelligi simdi sosyal güvenlik hukukuna da tasinmaktadir.

7143 sayili Kanunla 5510 sayili Sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanununun 81. maddesinin birinci fikrasina eklenen bende göre; “Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20. maddesi kapsaminda genç girisimcilerde kazanç istisnasindan faydalanan ve mükellefiyet baslangiç tarihi itibariyla 18 yasini doldurmus ve 29 yasini doldurmamis olanlardan, ticari veya serbest meslek faaliyeti dolayisiyla 1/6/2018 tarihinden itibaren ilk defa sigortali sayilan gerçek kisilerin primleri, 1 yil süreyle (82. madde uyarinca belirlenen) prime esas kazanç alt sinir üzerinden Hazinece karsilanacaktir. Ancak burada adi ortakliklar ve sahis sirket ortakliklarinda sadece bir ortak bu fikra hükmünden yararlandirilacaktir.

5510 sayili Kanunun atfi dolayisiyla, Gelir Vergisi Kanununun genç girisimci istisnasi için aranan ve aktardigimiz kosullar, SGK prim tesviki açisindan da geçerli olacaktir.