KESINLESMIS BORÇLARDA YENIDEN YAPILANDIRMA

02.08.2016 Dr. Bumin DOGRUSÖZ - 3898 görüntülenme YAZDIR

Kesinlesmis borçlarda yeniden yapilandirma

Dr. Bumin DOGRUSÖZ

Dünya Gazetesi / 02.08.2016

 

Bilindigi gibi, “Bazi Alacaklarin Yeniden Yapilandirilmasina Iliskin Kanun Teklifi” ile kesinlesmis veya ihtilafli vergi borçlari için yeniden yapilandirma olanagi öngörülmekte ve böylece hem mükelleflere ödeme kolayligi getirilmekte hem de ihtilaflarin sayisinin azaltilmasi amaçlanmaktadir. Kanun teklifinin ihtilafli borçlarla ilgili düzenlemesini geçen yazimda aktarmistim. Bu yazimda da ihtilafli borçlar için getirilmesi öngörülen düzenlemeyi aktaracagim. 

Vadesi geldigi halde ödenmemis veya ödeme süresi geçmemis vergilerin asillarinin tamaminin ödenmesi kosulu ile gecikme zammi veya faizinin tahsilinden vazgeçilecek, bu yan alacaklarin yerine YI-ÜFE aylik degisim oranina göre hesaplanacak faiz tahsil edilecektir. YI-ÜFE aylik degisim orani ile gecikme faizi / zammi arasindaki fark dikkate alindiginda, mükelleflerin yükü, borcun vadesine göre degisen oranlarda ve önemli ölçüde hafifleyecektir. Eger kesinlesmis asil borç üzerinden hesaplanmis ceza ve bu cezaya bagli gecikme zammi varsa, bunlar da tahsil edilmeyecektir. Örnegin mükellefe 2008 yili için cezali kurumlar vergisi tarhiyati yapilmis, bu tarhiyatlar aleyhine dava sonucunun 2014 yilinda mükellef aleyhine olusmus olmasi dolayisiyla 2014 yilinda kesinlesmis, ancak bu güne kadar ödeme yapilmamissa, mükellef teklifin kanunlasmasindan sonra sadece vergi aslini ve YI-ÜFE’ye göre hesaplanacak faizi ödeyerek ceza ve hem asil hem de ceza üzerinden hesaplanmis gecikme zam ve faizlerini ödemekten kurtulabilecektir. Teklifte, ihtirazi kayitla verilmis beyanlara istinaden tahakkuk etmis, ancak henüz ödenmemis vergilerde ayni esaslara tabi tutulmaktadir.

Vadesi geldigi halde ödenmemis veya ödeme süresi geçmemis bulunan vergi aslina bagli olmaksizin kesilmis cezalarda (örnegin özel usulsüzlük cezalarinda) ve istirak sebebiyle kesilmis cezalarda ise mükellef cezanin %50’sini YI-ÜFE aylik degisim oranina göre hesaplanacak faizi ile birlikte öderse, cezanin %50’si kaldirilacak ve gecikme zamminin da tahsilinden vazgeçilecektir. 

Yargi karari ile kesinlesmis olmasina ragmen kendilerine 2 no’lu Vergi / Ceza ihbarnamesi ile kesinlesmis tutarlar kanunun yayim tarihi itibariyle teblig edilmemis mükellefler de, sanki teblig edilmis gibi, teklifin getirdigi olanaklardan yararlanabileceklerdir. 

Kesinlesmis veya geçen yazimda aktardigim ihtilafli vergi borçlari için yeniden yapilandirmadan yararlanmak isteyen mükelleflerin, teklifin yasalasmasini izleyen ikinci ayin sonuna kadar vergi dairesine (belediyelerce tahsil edilen vergiler için ilgili belediyeye veya gümrük vergisi borçlari için gümrük idaresine) müracaat etmeleri zorunlulugu getirilmektedir. Ayni süre ve basvuru zorunlulugu, Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçlar için de geçerlidir. 

Söz konusu yapilandirilmis borçlarin ise, vergi dairelerine, belediyelere, gümrük idaresine olanlarinin kanunun yayimi tarihini izleyen üçüncü ayin sonuna kadar, sosyal güvenlik kurumuna olanlarinin ise kanunun yayimi tarihini izleyen dördüncü ayin sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir. 

Ancak borçlular, yapilandirilmis borçlarini (ilk taksidi yukaridaki vadede ödenmek üzere) ikiser ay arali vadelerle 18 taksitte ödemeyi de tercih etme hakkina da sahip olacaklardir. Taksitler ikiser aylik ara ile ödenecegine göre, ödeme süresi 36 ay olarak karsimiza çikmaktadir. Taksitle ödemeyi tercih edenler için, taksit süresine göre faiz alinmasi yerine, borcun belli katsayilarla artirilarak taksitlendirilmesi esasi kabul edilmistir. Alti esit taksitte ödemeyi tercih edenlerin borcu (1,08) katsayisi ile, dokuz esit taksitte ödemeyi tercih edenlerin borcu (1.12) katsayisi ile, oniki esit taksitte ödemeyi tercih edenlerin borcu (1,16) katsayisi ile onsekiz esit taksitte ödemeyi tercih edenlerin borcu ise (1,24) katsayisi ile çarpilarak taksitlendirilecektir. Bu katsayi ile çarpma disinda ayrica bir faiz hesaplanmayacaktir.

Borcun tamaminin bir defada ödenmesi veya ilk taksit süresinde tam olarak ödenmesi hallerinde, kanunun yayim tarihi ile ödeme tarihi arasindaki süre için bir faiz hesaplanmayacaktir. Borcun tamaminin bir defada ve ilk taksit süresi içinde ödenmesi halinde, gecike zam veya faizi yerine hesaplanan YI-ÜFE faizinin % 50’si de tahsil edilmeyecektir. Burada bir nev’i pesin ödeme iskontosu öngörülmektedir. 

Plan ve Bütçe Komisyonu’nda da kabul edilen teklifin, ödeme kolayliginin yani sira, ödenecek tutarlari da azaltmak suretiyle pek çok borçlu mükellefi rahatlatacagi ve küçük ve orta ölçekli pek çok isletmeye bir tür can suyu saglayacagi görülmektedir.