Kısa
çalışmada neler değişti?
Dünya Gazetesi
25 Aralık 2020 Cuma
Son aylarda neredeyse tüm çalışanların yakından bildiği
bir kavram oldu “Kısa Çalışma”.
Koronavirüsü (COVID-19) salgın
hastalığının ekonomik etkilerinin azaltılması amacıyla kolaylaştırılmış kısa
çalışma uygulamasına geçilmişti. Burada amaç, işçinin işsiz kalmaması, işine
devamının sağlanması, genel salgın sona erip hayat normale döndüğünde işçi ve
işverenin kaldıkları yerden devam etmelerinin sağlanmasıdır. Kısa çalışma genel
ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki
haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması
veya süreklilik koşulu aranmaksızın iş yerinde faaliyetin tamamen veya kısmen
en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, iş yerinde üç ayı aşmamak
üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir
uygulamadır. Kısa çalışma ödeneğinin süresinin uzatılması yetkisi de
Cumhurbaşkanı’na verilmiş ve 2020 yılı Mart ayından bu yana da Cumhurbaşkanı
Kararları ile uzatılmaktadır. Kısa çalışma;
- İş yerinde uygulanan çalışma
süresinin, iş yerinin tamamında veya bir bölümünde geçici olarak en az üçte bir
oranında azaltılmasını veya,
- Süreklilik koşulu aranmaksızın
en az dört hafta süreyle faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması”
Şartlarının gerçekleşmesi halinde üç ayı geçmemek üzere kısa çalışmadan
faydalanılması mümkün bulunmaktadır. Kısa çalışma ödemeleri işsizlik ödeneğinden
mahsup edilmeyecek. Başvurular e-Devlet üzerinden yapılabilecek.
7226 Sayılı Torba Kanun’la
yapılan değişiklik uyarınca, COVID-19 kolaylaştırılmış kısa çalışma
düzenlemesinde, 26 Mart 2020 ila 30 Haziran 2020 arasında kısa çalışma başlama
tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde
450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olan
çalışanlar kısa çalışmadan yararlandırılmıştır.
Kısa çalışma ödeneği,
sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan
günlük ortalama brüt kazancının yüzde 60’ı olarak belirlenecek. Kısa çalışma
ödeneği tutarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150’sini
geçememektedir. Halen en fazla ödenebilecek kısa çalışma ödeneği tutarı
4.414,50 TL olup, sadece damga vergisi kesilmektedir.
Daha önce, 30 Haziran 2020 tarih
ve 31171 sayılı, 31 Temmuz 2020 Tarihli ve 31202 Sayılı; 31 Ağustos 2020
Tarihli ve 31230 Sayılı ve 27.10.2020 tarihli Resmi Gazetelerde yayımlanan
Cumhurbaşkanlığı Kararları neticesinde kısa çalışma uygulaması uzatılmıştı.
23.12.2020 Tarihli Resmi Gazete’de Kısa Çalışmaya İlişkin 3316 ve 3317 sayılı
Cumhurbaşkanı Kararları yayımlanmıştır.
3316 ve 3317 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Kararları ile;
- İlk olarak; daha önce son
tarihi 31 Aralık olan kısa çalışma başvuru süresinde yeni bir hak verilmiş
olup, 1 Ocak-31 Ocak 2021 tarihleri arasında başvuru yapılabilecektir. Buna
göre COVID-19 salgın hastalığı nedeniyle 31.01.2021 (bu tarih dâhil) tarihine
kadar başvuruda bulunan işyerlerinin, kısa çalışma uygulamasından
yararlanmaları sağlanmıştır.
- İkinci olarak, daha önce
başvuru yapan işyerlerindeki kısa çalışmadan yararlanan işçiler için yeni
başvuru yapmayacak, uzatma kapsamında kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya
devam edecekleri yönündedir. Diğer bir deyişle 31.12.2020 olarak daha önce
açıklanan kısa çalışmanın bitiş tarihi 28/2/2021 tarihine uzatılmıştır. Halen
kısa çalışmadan faydalanan işyerleri ve çalışanlar için mevcut koşullarla devam
etmek istemeleri durumunda 28/2/2021 tarihine kadar yararlanmaya devam
edilebilecektir.
Sonuç olarak; 23.12.2020 Tarih ve
31343 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 3316 ve
3317 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Kararları ile;
- Kısa Çalışma Ödeneğine1 Ocak-31
Ocak 2021 tarihleri arasında başvuru yapılabilecektir,
- Kısa Çalışma Ödeneğinin süresi
28/2/2021 tarihine, kadar uzatılmıştır.