Gümrükte tamamlayici beyan uygulanabilir

Hasan AKDOGAN 

Dünya Gazetesi / 5.5.2016

[email protected]

Istisnai kiymet yoluyla beyan yapilmasi hallerinde Kaynak Kullanimini Destekleme Fonu (KKDF) kesintisinin yapilmasi hususunda tereddütler oldugu anlasiliyor. Gümrükler Genel Müdürlügü, “..istisnai kiymet yoluyla beyan yapilan hallerde, tamamlayici beyanin gümrük idaresine verilmesi gerektigi süreden sonra istisnai kiymete iliskin ödemenin yapilmasi durumunda KKDF kesintisi yapilacaktir…” diyerek uygulamanin bu yönde yapilmasini istiyor. 

Tamamlayici beyanin gümrük idaresine verilmesi gereken süre KKDF kesintisinin dogumu için baslangiç süresi olarak alindigina göre, tamamlayici beyanin gümrük idaresine verilmesi gereken tarihin tespiti sorun teskil edebiliyor. Bunun için Gümrük Yönetmeligi’nin 150’inci maddesine bakmak gerekiyor. 

Gümrük Yönetmeligi’nin Serbest Dolasima Giris Rejiminde Tamamlayici Beyan baslikli 150’inci maddesine göre; “Esyanin serbest dolasima girisini basitlestirilmis usule göre gerçeklestirenler genel, dönemsel ya da özet niteliginde bir tamamlayici beyanda bulunur. Bir ay içinde gerçeklestirilen basitlestirilmis usule göre yapilan islemlere iliskin tamamlayici beyanin, izleyen ayin ilk üç günü içinde verilmesi zorunludur” deniliyor. 

Keza; Gümrük Yönetmeligi’nin 53/5’nci ve 150/3 fikralarinda belirtilen “eksik kiymet unsurunun mahiyet ve tutar itibariyle tahakkuk ettigi(ögrenildigi GY 53/5) ayi takip eden ayin yirmi altinci günü aksamina kadar verilir ve vergileri de ayni süre içinde ödenir. Ve GY 150/2 maddesinde belirtilen “Bir ay içinde gerçeklestirilen basitlestirilmis usule göre yapilan islemlere iliskin tamamlayici beyanin, izleyen ayin ilk üç günü içinde verilmesi zorunludur.” hükümlerindeki süreler içinde beyanda bulunulmamasi halinde zamanasimi ve ayni zamanda gümrük yükümlülügünün basladigi kabul edilebilir. 

Tahakkuk genel anlami itibariyle ödemenin kesinlesmesi olmakla birlikte; Gümrük Yönetmeligi’nin 150’nci maddesinde yer alan eksik kiymet unsurunun mahiyet ve tutar itibariyle tahakkuk etme zamani ile 53/5’inci fikrasindaki ögrenilme zamaninin tanimlandigina iliskin bir hüküm bulunmuyor. 

Gümrük ve Ticaret Basmüfettisi Sefa Yayla’nin; “..Gümrük Yönetmeligi’nin 150/3 maddesinde yer alan, eksik kiymet unsurunun mahiyet ve tutar itibariyle tahakkuk etmesi (ögrenildigi GY 53/5), ithalatçi ile ihracatçi arasindaki sözlesme hükümleri de dikkate alinarak, ihracatçi ya da hak sahibinin (örnegin royalti ödemesine iliskin yurt içi net satis hasilatinin hesaplanmasi ve yurt disina raporlanmasini müteakip, yurt disindaki royalti hakki sahibi firmanin) ithalatçi firmaya kestigi faturanin ithalatçiya ulasmasidir.” Seklindeki görüsünü dikkate almakta yarar bulunuyor. 

Fatura düzenlenmeyen durumlar için ise, borç notu (debit not), muhasebe kayitlari, ödeme makbuzu, ithalatçi firmanin ödenecek miktari yurt disina raporlamasi gibi belge ve bilgilerden de tahakkuk edip etmediginin yaninda tamamlayici beyanin gümrük idaresine verilmesi gerektigi süreyi tespit etmek mümkün olabilir. 

Navlun ya da sigorta bedeline iliskin ödemenin serbest dolasima giris beyannamesinin tescilinden sonra yapilmasi halinde, mal mukabili ödeme sayilarak KKDF kesintisi dogacak midir? Sorusunun herkesin üzerinde uzlasacagi bir cevabinin olmasi gerektigini düsünmek gerekiyor. Esasen, kredinin olmadigi yerde sadece beyannamenin tescil tarihinden yola çikarak KKDF kesintisi yapilmasinin dogru olmayacagi anlasiliyor.