(1 Subat 2016 Tarihli Istanbul Ticaret Gazetesinde Yayinlanmistir.)

Gelir Vergisi Kanunu’nun 41’nci maddesi, ticari kazancin tespitinde gider kabul edilmeyen ödemeler sayilmak suretiyle belirlenmis bulunmaktadir. Söyle ki;

• Tesebbüs (is) sahibi ile esinin ve çocuklarinin isletmeden çektikleri paralar veya aynen aldiklari sair degerler,(isletmeden aynen yani maddi olarak alinan degerler emsal bedeli ile degerlenerek tesebbüs sahibinin çektiklerine aynen eklenerek islem yapilir.)

• Tesebbüs sahibinin kendisine, esine, küçük çocuklarina isletmeden ödenen ayliklar, ücretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar,
• Tesebbüs sahibinin isletmeye koydugu sermaye için yürütülecek faizler ,(6637 sayili Kanunla getirilen Nakit Sermaye Artirimina yönelik tesvik hükümleri hariç),
• Tessebbüs sahibinin esinin ve küçük çocuklarinin isletmede cari hesap veya diger sekillerdeki alacaklari üzerinden yürütülen faizler,
• Tesebbüs sahibinin esi ve çocuklari disindaki akraba iliskililigi dahil diger iliskili kisilerle emsallere uygunluk ilkesine aykiri olarak tespit edilen bedel veya fiyatlar üzerinden mal veya hizmet alim ya da satiminda bulunulmasi halinde, emsallere uygun bedel veya fiyatlar ile tesebbüs sahibince uygulanmis bedel veya fiyat arasindaki isletme aleyhine olusan farklar isletmeden çekilmis sayilmaktadir.
• Tesebbüs sahibinin esi, üstsoy ve altsoyu, üçüncü derece dahil yansoy ve kayin hisimlari ile dogrudan veya dolayli ortagi bulundugu sirketler, bu sirketlerin ortaklari, bu sirketlerin idaresi, denetimi veya sermayesi bakimindan kontrolü altinda bulunan diger sirketler iliskili kisi sayilmaktadir.

Yukarida belirtilen hükmün uygulanmasinda imalat ve insaat, kiralama ve kiraya verme, ödünç para alinmasi veya verilmesi, ücret, ikramiye ve benzeri ödemeleri gerektiren islemler, her hal ve sartta mal veya hizmet alimi ya da satimi olarak degerlendirilir.

Isletmeden çekilmis sayilan farklar, iliskili kisi tarafindan beyan edilmis gelir veya kurumlar vergisi matrahinin hesabinda dikkate alinmis ise iliskili kisinin vergilendirme islemleri buna göre düzeltilir.

Iliskili kisiler ve bu kisilerle yapilan islemler hakkinda yukarida yer almayan hususlar için Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13’ncü maddesinde yer alan “Transfer fiyatlandirmasi yoluyla örtülü kazanç dagitimi” baslikli hüküm uygulanir.

• Her türlü para cezalari ve vergi cezalari ile tesebbüs sahibinin suçlarindan dogan tazminatlar,(Akitlerde (sözlesmelerde)) ceza sarti olarak derpis edilen tazminatlar cezai mahiyette tazminat sayilmamaktadir.
• Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderlerinin yüzde 50’si, (Bu giderler gelir ve kurumlar vergisi matrahinin tespitinde gider olarak gösterilemez)
• Kiralama yoluyla edinilen veya isletmede kayitli olan yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz, uçak ve helikopter gibi hava tasitlari olan isletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanlarin giderleri ile amortismanlari,
• Kullanilan yabanci kaynaklari öz kaynaklarini asan isletmelerde, asan kisma münhasir olmak üzere, yatirimin maliyetine eklenenler hariç, isletmede kullanilan yabanci kaynaklara iliskin faiz, komisyon, vade farki, kar payi, kur farki ve benzeri adlar altinda yapilan gider ve maliyet unsurlari toplaminin yüzde 10’unu asmamak üzere Bakanlar Kurulunca kararlastirilan kismi,

Belirlenecek orani sektörler itibariyle farklilastirmaya Bakanlar Kurulu, söz konusu hükmün uygulanmasina iliskin usul ve esaslari belirlemeye Mali Bakanligi yetkili kilinmistir.

• Basin yoluyla islenen fiillerden veya radyo ve televizyon yayinlarindan dogacak maddi ve manevi zararlardan dolayi ödenen tazminat giderleri.

Mevcut hükmün uygulanmasinda, kollektif sirketlerin ortaklari ile adi ve eshamli komandit sirketlerin komandite ortaklari tesebbüs sahibi sayilmaktadir.

• TC Gelir Idaresi Baskanligi, Ankara Vergi Dairesi Baskanligi, Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlügü’nün 12.03.2015 gün ve 38418978-125(8-14/2)-284 sayili özelgesinde de ifade edildigi üzere ‘Gider Vergileri Kanunu’nun 39’uncu maddesi hükmü geregince özel iletisim vergisinin, bu verginin mükellefi olunup olunmadigina bakilmaksizin gelir ve kurumlar vergisi uygulamasinda gider olarak dikkate alinmasi mümkün bulunmamaktadir.