AVUKAT, SMMM ve
YMM OFISLERINE KAT MALIKLERINDEN IZIN SARTI GELIYOR!
Yrd. Doç. Dr.
Özgür BIYAN
Balikesir Üni.
Bandirma IIBF, Maliye Bölümü
(Bu makale www.alomaliye.com
web sitesinde de yayinlanmistir).
I. GIRIS
1136 sayili Avukatlik Kanunu ile 3568
sayili Serbest Muhasebeci Mali Müsavirlik ve Yeminli Mali Müsavirlik Kanunu
kapsaminda çalisan meslek mensuplarindan serbest çalisanlar, diger deyisle hiç
bir yere bagli olmaksizin faaliyetlerini kendi nam ve hesabina yürütenlerin
önemli kismi sahip olduklari ya da kiraladiklari bürolar araciligi islerini
yürütmektedirler.
Türkiye Barolar Birligi web sitesinde
yer alan bilgiye göre 31 Aralik 2011 itibariyle Türkiye’deki avukat sayisi
74.492’dir. TÜRMOB 2011 Faaliyet Raporuna göre Türkiye’de bagimsiz çalisan SMMM
sayisi ise 38.301’dir. Bu durum bu meslek gruplarini birlikte düsündügümüzde
onbinlerce büroya isaret etmektedir. Peki, bu bilgiler isiginda yukaridaki meslek
mensuplarini ilgilendiren konu nerede baslamaktadir?
Kat Mülkiyeti Kanununun 24. maddesinde
6111 sayili Kanun ile yapilan degisiklik uyarinca 1136 sayili Avukatlik Kanunu
altinda faaliyetlerine devam eden avukatlik bürolari ve hukuk bürolari ile
ilgili düzenleme yapilincaya kadar, bu meslek grubundaki mensuplar meskenlerdeki
avukatlik ve hukuk bürolari faaliyetlerine devam edeceklerdir. Bu süre, ilgili
maddenin yürürlüge girdigi tarihten itibaren iki yildir. Ilgili maddenin
yürürlük tarihi 25.02.2011’dir. Dolayisiyla 25.02.2013 tarihine kadar ilgili
meslek kanunlarinda paralel düzenlemeler yapilmasi gerekmektedir. Ayni durum
3568 sayili Serbest Muhasebeci Mali Müsavirlik ve Yeminli Mali Müsavirlik
Kanununda ilgili düzenleme yapilincaya kadar meslek mensuplari tarafindan
açilan bürolar hakkinda da uygulanacaktir. Bu kisa çalismada bu düzenlemenin
sonuçlari hakkinda bilgi verilecektir.
II. AVUKATLARIN
VE SMMM-YMM’LERIN BÜRO EDINME ZORUNLULUGU
A) Avukatlik
Bürolari
1136 sayili Kanun’un
43 üncü maddesi uyarinca “Her avukat,
levhaya yazildigi tarihten itibaren üç ay içinde baro bölgesinde bir büro
kurmak zorundadir. Büronun niteliklerini barolar belirtir.
Bir avukatin
birden fazla bürosu olamaz. Birlikte çalisan avukatlar ayri büro edinemezler. Avukatlik
ortakligi yurt içinde sube açamaz. Milletvekilleri, milletvekilligi süresince
avukatlik yapamazlar.
Bürosunu veya
konutunu degistiren avukat, yenilerinin adreslerini bir hafta içinde baroya
bildirmek zorundadir”.
Avukatlarin birlikte veya avukatlik
ortakligi seklinde çalismalari baslikli 44 üncü maddesine göre “avukatlar, meslekî çalismalarini ayni büroda
birlikte veya avukatlik ortakligi seklinde de yürütebilirler.
Birlikte
çalisma, ayni baroya kayitli birden çok avukatin meslekî çalismalarini bir
büroda yürütmeleridir. Bu birlikteligin tüzel kisiligi yoktur, yapilan is
ticarî sayilmaz.
Birlikte çalisan
avukatlardan biri ya da birkaçinin ad ve/veya soyadinin yaninda (Avukatlik
Bürosu) ibaresinin kullanilmasi zorunludur. Karsilikli hak ve yükümlülükler,
gelir ve giderlerin paylasilmasi, büro yönetimi, birlikteligin sona ermesi birlikte
çalisanlarca belirlenir ve yazili olarak kayitli olduklari baroya bildirilir”.
B) SMMM ve YMM
Bürolari
rbest Muhasebeci Mali Müsavir ve
Yeminli Mali Müsavirlerin Çalisma Usul ve Esaslari Hakkinda Yönetmeligin
14. maddesi uyarinca “her meslek mensubu
meslekî faaliyetine baslamadan önce bagli oldugu oda bilgisinde is yeri açmak
zorundadir.
Büro
standartlari ve buna iliskin usul ve esaslar Birlik Genel Kurulu'nda
belirlenir. Açilan isyerleri bagimsiz büro seklinde olup, baska bir serbest
meslek faaliyeti veya ticarethane ile içiçe olamaz. Meslekî faaliyetler ayni
zamanda ev olarak kullanilan ikametgâhlarda yürütülemez. Bir meslek mensubunun
birden fazla bürosu olamaz. Birlikte çalisan meslek mensuplari da ayri büro
edinemezler.
Ortaklik bürosu veya
sirket kurulmasi hâlinde de isyeri açilmasi mecburidir. Meslekî faaliyette
bulunmayan meslek mensuplari ikametgâhlarinin bulundugu bölgenin odasina
kaydolurlar.
Meslek
mensuplarinin Türk Ticaret Kanununa göre bir meslek sirketi kurmalari hâlinde,
sirket, kayitli oldugu odanin bulundugu ilin sinirlari içinde sube ve irtibat
bürosu açamaz. Bir sirketin bir baska ilde sube açabilmesi, o ildeki ilgili
meslek odasinin çalisanlar listesine kayitli, sirketi temsil ve ilzama yetkili
bir ortak görevlendirmesi hâlinde mümkündür.
Isyerini veya
ikamet adresini degistiren meslek mensuplari ile bunlarin kurduklari ortaklik
bürolari ve sirketler, onbes gün içinde yeni adreslerini bagli olduklari
odalara bildirmek zorundadirlar.
Isyeri açilisina
iliskin gerekli yoklama odalar tarafindan yapilir. Vergi dairelerince
mükellefiyet tesisinde oda sicil belgesi aranir. Büro edinen meslek mensuplari
odaya kayit olduktan itibaren üç ay içinde Büro Tescil Belgesi almak
zorundadirlar. Büro Tescil Belgeleri iki yilda bir vize ettirilir”.
III. KAT
MÜLKIYETI KAPSAMINDA YASAK FAALIYETLER
634 sayili Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 24.
maddesi uyarinca anagayrimenkulün,
kütükte mesken, is veya ticaret yeri olarak gösterilen bagimsiz bir bölümünde
hastane, dispanser, klinik, poliklinik, ecza laboratuvari gibi müesseseler
kurulmasi mümkün degildir. Bunun yaninda kat malikleri buna aykiri sözlesmeler
yapmasi durumunda da bu sözlesmeler geçersiz sayilir. Dispanser, klinik,
poliklinik niteliginde olmayan muayenehaneler bu hükmün disinda tutulmustur.
Anagayrimenkulün, kütükte mesken olarak gösterilen bagimsiz bir bölümünde sinema,
tiyatro, kahvehane, gazino, pavyon, bar, kulüp, dans salonu ve emsali gibi
eglence ve toplanti yerleri ve firin, lokanta, pastane, süthane gibi gida ve
beslenme yerleri ve imalathane, boyahane, basimevi, dükkân, galeri ve çarsi
gibi yerler, ancak kat malikleri
kurulunun oybirligi ile verecegi kararla açilabilir. Dolayisiyla bu tip
yerlerin açilabilmesi için kat malikleri kurunun oybirligi ile karar almasi
sarttir. Aksi durumda sayilan faaliyetlere yönelik faaliyetler için dava
açilabilir.
6111 sayili Kanunun 194. maddesi ile 634
sayili Kat Mülkiyeti Kanununda yapilan düzenlemelere göre 1136 sayili Avukatlik
Kanununda avukatlik bürolari ve hukuk bürolari ile ilgili düzenleme yapilincaya
kadar meskenlerdeki avukatlik ve hukuk bürolari faaliyetlerine devam edeceklerdir.
Dolayisiyla yapilan degisiklik ile aslinda avukatlik bürolari ve hukuk bürolari
yasak faaliyetler kapsamina alinmis, ancak kat maliklerinin oybirligi ile karar
alinmasina bagli olarak yürütülebilir faaliyetler sinifina dâhil edilmistir.
Diger yandan mesleki kanunlarda gerekli düzenlemelerin
yapilabilmesi için süre verilmistir. Bu süre, ilgili hükmün yürürlüge girdigi
tarihten itibaren iki yildir. Ilgili hükmün yürürlüge giris tarihi
25.02.2011’dir. Dolayisiyla 25.02.2013 tarihine kadar bu kanunlarda paralel
düzenlemeler yapilmasi olasilik dâhilindedir.
Bu durum 3568 sayili Serbest Muhasebeci Mali Müsavirlik ve Yeminli
Mali Müsavirlik Kanununda ilgili düzenleme yapilincaya kadar meslek mensuplari
tarafindan açilan bürolar hakkinda da uygulanacaktir. Bu meslek grubuna ait
yasada da gerekli düzenlemelerin yapilmasi beklenmektedir.
Kanunlarda düzenleme yapilmasi
belirsizligi ortadan kaldiracaksa da kesin olan sudur ki artik avukatlik
bürolari ile SMMM ve YMM bürolarinin kütükte
mesken olarak kayit edilen bagimsiz bölümlerde faaliyetlerine devam edebilmesi
için kat maliklerinden izin alinmasi gerekecektir. Üstelik bu kararin oybirligi
ile alinmasi da sarttir. Bu kararlar yöneticinin veya kat maliklerinden
birinin istemi üzerine bütün bagimsiz bölümlerin kat mülkiyeti kütügündeki
sahifelerine serh verilir.
IV. SONUÇ
Mesleki kanunlarda degisiklik
yapilmasina iliskin sürenin bitmesine az kaldigi su günlerde odalarin üyelerini
bu konuda uyarmasinda fayda bulunmaktadir. Ayrica kütükte mesken olarak görülen
yerlerde faaliyetlerine devam eden ilgili meslek mensuplarinin da harekete geçmeleri,
ileride yasanabilecek olasi sikintilarla karsilasmamak adina menfaatlerine
olacaktir.