Part-time çalisanlar müjde bekliyor

Resul KURT

Dünya Gazetesi / 25.3.2015

Geçen hafta yazdigimiz yazimizda 6663 sayili Kanun'la yapilan düzenleme ile 10.02.2016 tarihinden itibaren yapilan düzenleme ile ögrencilerimiz mezun olduktan sonra 2 yil boyunca, saglik hizmetlerinden yararlanabilecek ve genel saglik sigortasi borcu tahakkuk etmeyecegini belirtmistik. 

Özellikle son günlerde esnek çalismaya dönük getirilen önemli düzenlemeler part-time çalismayi yayginlastirmasini beklerken, bir yandan da SGK mevzuatinda yer alan bir madde buna engel teskil edecek gibi görünüyor.

Burada özellikle ögrencileri ilgilendiren yeni yasal bir düzenlemeye daha ihtiyaç var. 5510 sayili Kanun'un 88. maddesine göre, eksik gün nedeni “kismi süreli veya çagri üzerine çalisma ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalisma” olan kisilerin eksik SGK günlerine ait genel saglik sigortasi primlerini 30 güne tamamlanmasi gerekmektedir. Bu da uygulamada esnek çalisma için ciddi sikintilara neden olmaktadir.

Son yapilan düzenlemelerle güvenceli esneklik ve esnek çalisma yayginlastirilmasi yönünde yasal degisiklikler yapilmistir. 

Oysa ki, 5510 sayili Kanun'un 88. maddesine göre, eksik gün nedeni “kismi süreli veya çagri üzerine çalisma ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalisma” olan kisilerin eksik SGK günlerine ait genel saglik sigortasi primlerini 30 güne tamamlanmasi gerekmektedir. Bu da uygulamada esnek çalisma için ciddi sikintilara neden olmaktadir.

SGK Aylik prim ve hizmet belgesinde eksik gün nedeni “06- Kismi istihdam” ve “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalisma” seçeneginin isaretlenmesi halinde eksik günlere ait GSS primleri 30 güne tamamlanacak, aylik prim ve hizmet belgesinde eksik gün nedeni bu iki neden disinda olanlar bu zorunluluk disinda tutuluyor. 

Örnegin, bir kisinin puantaj usulüyle bir isyerinde çalismasi halinde, puantaj sistemi, çalisma günlerinin puantaj kaydinin tutulmasi ve puantaj belgesinde gösterilmesidir. Bir kisinin çalistigi gün sayisinin puantaj kaydi ile belgelendirilmesi ve eksik gün nedeninin “07 Puantaj kayitlari” olarak aylik prim hizmet belgesinde gösterilmesi ve “isverenin veya sigortalinin imzasini da tasiyan puantaj kayitlari”nin eksik gün nedeni olarak SGK’ya bildirilmesi halinde, eksik günlere ait GSS primleri 30 güne tamamlanmasina gerek olmamaktadir. 

Part-time veya çagri usulüyle çalisanlarin büyük bir bölümü, üniversite ögrencilerinden olusuyor. Ve bunlar hem çalisarak ülke ekonomisine katkida bulunuyor, hem de vergi ve sigorta primi ödüyor hem de kimseye muhtaç olmadan egitimlerini kendi çabalariyla devam ettiriyorlar. 

Özellikle gelir testine girmeyenler kazandiklarindan daha fazlasini GSS primi olarak ödemek zorunda kaliyor. 

Bir kisinin part-time çalismasi halinde bunun hem aylar itibariyle takibi, hem primlerinin ödenmesi hem de uygulamanin zorlugu göz önüne alindiginda esnek çalisma önünde engel teskil etmektedir. 

5510 sayili Kanun'un 88. maddesinde yer alan “4 üncü maddenin birinci fikrasinin (a) bendi kapsaminda sigortali olmakla birlikte, 4857 sayili Kanun'un 13 ve 14'üncü maddelerine göre kismi süreli veya çagri üzerine çalisanlar ile bu kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalisan sigortalilar için eksik günlerine ait genel saglik sigortasi primlerinin 30 güne tamamlanmasi zorunludur. Bu durumda olan sigortalilarin eksik günlerine iliskin genel saglik sigortasi primleri, 60'inci maddenin birinci fikrasinin (c) bendinin (1) numarali alt bendi veya (g) bendi kapsaminda ödenir.” hükmünün kaldirilmasi ile esnek çalismada yasanan sikintilar giderilmis olacaktir.

Bu hüküm kaldirildiginda hem part-time çalisanlar için 30 güne tamamlama zorunlulugu olmayacagindan sigortasiz çalisilmayacak, hem de SGK sigorta primi, maliye de vergi kaybina ugramayacaktir.